SÄ°BEL ĆZBUDUN-TEMEL DEMÄ°RER “Suskunlukla geƧirilmiÅ tĆ¼m gerƧekler zehirlenir.” [1] Tarih, kurgular deÄil, sınıf mĆ¼cadeleleri ekseninde...
SÄ°BEL ĆZBUDUN-TEMEL DEMÄ°RER
“Suskunlukla geƧirilmiÅ
tĆ¼m gerƧekler zehirlenir.”[1]
Tarih, kurgular deÄil, sınıf mĆ¼cadeleleri ekseninde olgular Ć¼zerinden yazılır. Ancak coÄrafyamız TĆ¼rkiye’de tarihi egemen manipĆ¼lasyonun kurguları Ć¼zerinden Ƨarpıtmak bir alıÅkanlık hĆ¢line geldi. Tıpkı 15 Temmuz’a iliÅkin yapıldıÄı gibi…
Ä°Å bu nedenle darbe giriÅimini anlamak, anlatmak iƧin ƶncelikle 15 Temmuz’a dair yalanları deÅifre etmek “olmazsa olmaz”dır…
Muammalar toplamı olarak tanımlanması mĆ¼mkĆ¼n darbe giriÅiminin bir felaket olduÄu su gƶtĆ¼rmez. Ne var ki, bunu fırsata Ƨevirenler, darbecilerin yetiÅmesine elveriÅli ortam ve koÅulları hazırlayanlardan baÅkası deÄildi; bunu da unutmamak gerek.
Evet, darbe giriÅimiyle ilgili olarak Ƨok Åey yazılıp Ƨiziliyor. Kimileri bunun son derece acemice olduÄunu, kimileri ise tam tersini dĆ¼ÅĆ¼nĆ¼yor. Ancak henĆ¼z aƧıÄa ƧıkmamıŠbir nedenle erken patlamıÅ, belki de patlatılmıŠbir giriÅim olması en gĆ¼Ć§lĆ¼ ihtimal…
Kaldı ki “15 Temmuz FETĆ darbesi epey zamandır geliyorum diyordu.”[2] Bu bir “sır” ya da “sĆ¼rpriz” deÄildi…
“15 Temmuz darbe giriÅimi hakkında hazırlanan polis fezlekesine gƶre darbenin altyapısı iƧin ƧalıÅmalar 2016 Ocak ayında baÅlatıldı. Eldeki verilere gƶre, 8 Temmuz’da TSK iƧinde darbenin dumanı Ƨoktan tĆ¼tmeye baÅlamıÅtı.”[3]
ABD iltisaklı Fethullah GĆ¼len Cemaati (FGC) tarafından gerƧekleÅtirilen giriÅim Ć¼zerinden yıllar geƧse de; FGC’nin siyasi ayaÄına iliÅkin herhangi bir inceleme yapılmadı; yapılamadı. Yani muammalar, soru(n)ları ile hĆ¢lĆ¢ yerli yerinde!
Mehmet Y. Yılmaz’ın, “Darbe giriÅimi kıÅlada ƶnlenebilir miydi?”[4]
“Darbe giriÅimini neden ƶnleyemediler?”[5]
“Darbe giriÅimi ƶnlenebilir miydi?”[6]
Veya “15 Temmuz gĆ¼nĆ¼ darbeye kalkıÅılacaÄına iliÅkin Ƨok emareler belirdiÄini artık biliyoruz. BinbaÅı H.A.’nın MÄ°T’e gidip darbe giriÅimini haber vermesinin dıÅında, saat o sırada 14.45 idi, baÅka emareler de vardı. Bunlara yƶnelik bir soruÅturma baÅlatıldı da ben mi duymadım acaba?”[7] tĆ¼rĆ¼nden soru(n)lar ile betimlenen darbe giriÅimini tarihƧiler, siyaset bilimciler, hukukƧular vd’leri farklı aƧılardan ele alıyor, irdeliyorken; gerƧekleri tam olarak ƶÄrenebildik mi?
Hayır!
Ortalık “komplo teorileri”nden “efsaneler”den geƧilmese de, muÄlĆ¢k noktalar, ilginƧ soru(n)lar hĆ¢lĆ¢ yanıtlarını arıyor ve bulabilmiÅ de deÄil!
GENEL ĆERĆEVE
Hemen belirtelim: 15 Temmuz’da yaÅanan darbe giriÅimi bir sonuƧtu.
Siyasal Ä°slĆ¢m’ın iktidarda gĆ¼Ć§ paylaÅımı iƧin yaptıÄı mutabakat sınıra dayanmıÅtı. Liberaller iÅlevlerini yitirmiÅ, ideolojik aƧıdan kullanıÅlılar devre dıÅı bırakılmıÅtı. Ä°ktidar paylaÅımı artık aƧıkƧa zorlama gĆ¼cĆ¼nĆ¼n kimin denetiminde olacaÄı konusunda dĆ¼ÄĆ¼mlenmiÅti. “Ne istediler de vermedik” dĆ¼zeni, AKP ile FGC arasındaki ittifakı geri dƶnĆ¼lemez bir iktidar savaÅına sĆ¼rĆ¼klĆ¼yordu.
AKP, yeni bir rejimin inÅasında engel olarak gƶrdĆ¼ÄĆ¼ yapıları tasfiye ederken FGC ƶrgĆ¼tlenmesinden yararlanmıÅ; FGC yapısı ise iktidarın ƶnĆ¼nĆ¼n aƧılmasında sahip olduÄu etkinin ƶzgĆ¼veniyle, “gerƧek iktidar benim” vesayetƧiliÄini bu kez AKP Ć¼zerinde sınamaya ƧalıÅmıÅtı. 15 Temmuz, bu ƧatıÅmanın son aÅamasıydı.
Darbe giriÅiminin sorumlusu FGC’nin, devlet iƧinde yaklaÅık yarım asırdır ƶrgĆ¼tlenme faaliyeti yĆ¼rĆ¼ttĆ¼ÄĆ¼ biliniyor. Ama darbeye kalkıÅacak gĆ¼ce AKP dƶneminde ulaÅtıÄı da bir gerƧek. AKP ve FGC arasındaki “zoraki nikĆ¢h” 17-25 Aralık soruÅturmaları ile bozuldu. Bu sĆ¼reƧten sonra baÅlayan ‘dĆ¼Åmanlık’, TĆ¼rkiye’yi hĆ¢lĆ¢ soru iÅaretleri ile dolu 15 Temmuz gecesine taÅıdı.
15 Temmuz gecesi baÅarısız bir darbe giriÅimine tanık olduk. Darbe giriÅimiyle ilgili yapılabilecek en doÄru tespit ortalıÄa saƧılan birƧok bilgiye raÄmen hĆ¢lĆ¢ karanlık yanlar barındırdıÄıdır.
Darbe giriÅiminin daha ilk anından itibaren FGC kadrolarına yƶnelik baÅlatılan bĆ¼yĆ¼k gƶzaltı, tutuklama, tasfiye harekĆ¢tı, zamanla iƧine tĆ¼m muhalifleri alarak geniÅletildi. BaÅta asker, polis, yargı mensubu, akademisyen ve ƶÄretmen olmak Ć¼zere binlerce kiÅi kamu kurumlarından tasfiye edilirken, 40 bini aÅkın kiÅi de “darbe ÅĆ¼phelisi” olarak tutuklandı.
Ancak darbe gecesi neler yaÅandıÄı, ƶncesiyle sonrası ile neler olduÄu ve soruÅturmanın iƧeriÄi hakkında kimse kesin bilgiye sahibi deÄil. Darbe kalkıÅmasının saatinden, bir binbaÅının ihbarına raÄmen Milli Ä°stihbarat TeÅkilĆ¢tı’nın (MÄ°T) zaaflarına dek herkesin kafasında kuÅkulara yol aƧan birtakım sorular hĆ¢len cevapsız. Birbiriyle ƧeliÅen iddia ve ifadeler yanında yalanlanmayan iddialar ve cevapsız kalan soru(n)lar darbe kalkıÅmasının, AKP ya da ErdoÄan’ın gĆ¼cĆ¼nĆ¼ arttırmak iƧin hayata geƧirdiÄi bir senaryo olduÄu kuÅkularını ƶne Ƨıkarıyorken; iktidar, “kandırıldık”, “Allah affetsin” dedi. GeƧmiÅe dair, yaÅananlardaki kendi payını gƶrĆ¼nmez kılmaya ƧalıÅtı. Bir yandan da devlette ve toplum Ć¼zerinde sahip olduÄu gĆ¼cĆ¼ mutlak hĆ¢le getirmek iƧin adımlarını hızlandırdı.
Ćzetle darbe giriÅiminin hemen ardından ilan edilen kanun hĆ¼kmĆ¼nde kararnameler (KHK) ile devlet restore edilirken; yeni rejim inÅasına hız verildi.
NEDÄ°R, NE OLDU?
Kadir Cangızbay’ın, “Zekeriya Ćz’e kendi zırhlı arabasını tahsis eden, ‘Ben bu davaların (Ergenekon vb…) savcısıyım’ diyen ‘FETĆ’cĆ¼lĆ¼kten yargılanmadıkƧa TĆ¼rkiye’deki devlet hiƧ kimseyi yargılayamaz. 15 Temmuz, bir tertiptir: Kanmayalım,”[8] notunu dĆ¼Åerken; Selahattin DemirtaŒın da, darbecilerin AKP iƧerisinden milletvekili, bakan dĆ¼zeyinde gĆ¼Ć§lĆ¼ bir destek almıŠolma ihtimalinin Ƨok fazla olduÄunu ileri sĆ¼rdĆ¼ÄĆ¼[9] darbe giriÅiminin hakikĆ¢t(ler)i ƶzetle Åƶyledir:
1) Darbe giriÅiminin bir “istihbarat zafiyeti” eseri olduÄu Åehir efsanesidir. Birincisi, darbenin baÅı olduÄu iddia edilen “Cemaat”, 2 Ocak 2015’teki MGK toplantısında “iƧ tehdit” olarak Milli GĆ¼venlik Siyaset Belgesi’ne resmen dahil edilmiÅtir, takip altındadır. “Cemaat”in TSK’de kendisine baÄlı olmayan unsurlara aƧılmaksızın bir giriÅim baÅlatması, darbe mantıÄına aykırıdır. Ä°kincisi, devlet gĆ¼venliÄinin yanısıra 10 milyonu aÅkın Ć¼yesiyle bĆ¼tĆ¼n AKP teÅkilĆ¢tınca da gƶzetim altında tutulan “Cemaat”in attıÄı ilk adımda devletin kontrolĆ¼ne girmemesi de devletin olaÄan iÅleyiÅine aykırıdır. ĆĆ§Ć¼ncĆ¼sĆ¼, “istihbarat zafiyeti”nin baÅlıca sorumlusu olsalar cezalandırılmaları gereken MÄ°T ve Genelkurmay baÅkanlarının ƶdĆ¼llendirilmeleri, “zafiyet” hikĆ¢yesinin bizzat onu anlatanca tekzibidir.
2) 15 Temmuz ƶncesinde bir yıl boyunca hem uluslararası hem iƧ basında “Cemaat” darbesi hazırlıÄı sƶylentileri ayyuka ƧıkmıÅ, Genelkurmay BaÅkanı ve kuvvet komutanları hĆ¼kĆ¼mete baÄlılık aƧıklamak zorunda kalmıÅtır. Bu aƧık istihbarat devlet iÅleyiÅinin doÄası gereÄi TSK ve gĆ¼venlik aygıtlarının otomatik olarak teyakkuza geƧmiÅ olmasını gerektirir.
3) Darbe giriÅiminin, TSK, yargı ve emniyette muhtemel geniÅ Ć§aplı tasfiye haberleriyle kızıÅtırıldıÄı ve hazırlıkların adım adım izlendiÄi, ‘TĆ¼rkiye’ gazetesi yazarı Fuat UÄur’un 2 ve 21 Nisan 2016 tarihli kƶÅe yazılarında en ince ayrıntısına kadar ifÅa edilmiÅtir. Darbecilerin buna raÄmen giriÅimi sĆ¼rdĆ¼rmĆ¼Å ve harekete geƧmiÅ olmaları ƶnlerinin kesilmek yerine aƧıldıÄını, cesaretlendirilip teÅvik edildiklerine kanıttır.
4) CumhurbaÅkanı ve hĆ¼kĆ¼met, ƶne geƧerek baÅarısızlıÄa mahkĆ»m kıldıkları darbeden bir olaÄanĆ¼stĆ¼ hĆ¢l (OHAL) gerekƧesi olarak yararlanmayı; OHAL’i BaÅkanlık Rejimi’ne geƧiÅ iƧin bir sıƧrama tahtası olarak deÄerlendirmeyi; OHAL kararnameleriyle yeni rejimin yolunu dƶÅemeyi planlamıÅlar ve darbenin olgunlaÅması ve bastırılması iƧin pusuya yatmıÅlardır.
5) Darbe silahsız sivil direniÅle deÄil, harekete geƧirilen birliklerin kıÅlalarından Ƨıkar Ƨıkmaz hĆ¼kĆ¼mete sadık birliklerce ezilmesiyle durdurulmuÅtur. Belediyelerin iÅ makineleriyle kıÅlalar ƶnĆ¼nde kurdukları barikatlar, silahsız ve eÄitimsiz toplulukların polis merkezlerinden darbe karargĆ¢hları Ć¼zerine sevk edilmesi, AKP ƶrgĆ¼tĆ¼nĆ¼n darbe sırasında rol Ć¼stlenmek Ć¼zere taktik hazırlıÄa sahip olduÄunun gƶstergesidir.
6) AKP, darbeyi daha baÅlamadan; yĆ¼zlerce insan hayatını kaybetmeden, sıradan erler ve harp okulu ƶÄrencilerinin hayatları karartılmadan bastırabilecek tanık ve kanıtlara sahipti. HĆ¼kĆ¼met, diktatƶrlĆ¼ÄĆ¼n alt yapısını oluÅturacak politik momentumu kazanmak ve siyasi rakiplerinin yanı sıra baÅkanlık rejimine muhalif kadroları idareden, akademiden, medyadan ve sivil toplumdan tasfiye iƧin kaosun doÄmasına izin vermiÅ ve kendi yarattıÄı kaostan “dĆ¼zen kurucu” rolĆ¼nĆ¼ Ć¼stlenerek ƧıkmıÅtır.
7) “15 Temmuz demokrasinin kurtuluÅu” anlatısı diktatƶrlĆ¼ÄĆ¼n dĆ¼ÄĆ¼nĆ¼dĆ¼r, “bir yaz gecesi rĆ¼yası”dır: Hanedanın yĆ¼zĆ¼nĆ¼ gĆ¼ldĆ¼ren bu rĆ¼ya ƶzgĆ¼r ve dĆ¼rĆ¼st bir hayat dĆ¼Åleyen iyi ve sade insanların her gĆ¼nĆ¼nĆ¼ geceye Ƨeviren bir kĆ¢bustur.[10]
Devam edersek: Mehmet Tezkan’ın, “Devletin iƧinden Åeytanın ƧıktıÄı gĆ¼n”;[11] UÄur DĆ¼ndar’ın, “KontrolsĆ¼z bir darbe giriÅimi”[12] diye betimlediÄi 15 Temmuz bir iktidar savaÅı ƶzetidir. Taraflardan birinin, diÄerini “hile yolu” ile pusuya dĆ¼ÅĆ¼rdĆ¼ÄĆ¼ bir iktidar savaÅı!
Ayrıca coÄrafyamızdaki tĆ¼m darbeler gibi 15 Temmuz da emperyalizmin ƶzenle besleyip bĆ¼yĆ¼ttĆ¼ÄĆ¼ karÅıdevrimcilerin eseridir; baÅlangıcı ve sonuƧları itibariyle…
15 Temmuz’dan bu yana, KHK’lerle, darbe ile uzaktan yakından ilgisi olmayanların da iÅlerinden edildiÄini, darbe giriÅiminin muhalifleri susturma fırsatına dƶnĆ¼ÅtĆ¼ÄĆ¼nĆ¼ gƶrdĆ¼k… Yargının ve mahkemelerin tarafsızlıÄına, baÄımsızlıÄına gĆ¼ven sıfırlanmıŠdurumda…
15 Temmuz’la ilgili hĆ¢lĆ¢ pek Ƨok soru iÅareti varken; sonrasında da OHAL altında geƧen iki yılda BaÅkanlık sisteminin ƶnĆ¼ndeki bĆ¼tĆ¼n engeller kaldırıldı ve yeni sisteme getiren yolun taÅları dƶÅendi.[13]
251 kiÅinin hayatını kaybedip, 2 bin 194 kiÅinin yaralandıÄı 15 Temmuz darbe giriÅimi ile 21 Temmuz 2016’da ilan edilen OHAL 18 Temmuz 2018 gĆ¼nĆ¼ sona erdi. OHAL toplamda 7 kez uzatılarak 2 yıl sĆ¼rdĆ¼…
OHAL dƶneminde 37 KHK Ƨıkarıldı. OHAL kapsamında Ƨıkarılan KHK’ler ile 131 bin 922 “tedbir” gerƧekleÅti. OHAL’de en az 125 bin 678 kamu gƶrevlisi ihraƧ edildi, 270 kiÅinin ƶÄrencilikle iliÅiÄi kesildi, 2 bin 761 kurum ve kuruluÅ kapatıldı, 3 bin 213 personelin rĆ¼tbesi alındı…
OHAL sĆ¼recinde toplam 204 medya kuruluÅu kapatıldı. Kapatılan 179 medya kuruluÅu arasında 53 gazete, 37 radyo istasyonu, 34 televizyon, 29 yayınevi, 20 dergi ve 6 haber ajansı bulunuyordu…
2 yılda 6 bin 81 akademisyen ve Ć¼niversitelerin idari kadrosundan bin 427 personel ihraƧ edildi, bu ihraƧ kararlarından 185’i kaldırıldı…
234 bin 419 pasaport iptal edildi…
OHAL sonrası 2 bin 49 TSK personeli ihraƧ edildi, 176 emekli askerin rĆ¼tbesi geri alındı…
500 bini aÅkın kiÅi gƶzaltına alındı, 30 binden fazla kiÅi tutuklandı…[14]
FGC Ä°LE AKP SÄ°MBÄ°YOZU
Darbe giriÅimi (bugĆ¼nlerde “FETĆ” denilen!) FGC ile AKP simbiyozu kavranmadan yerli yerine oturtulamaz!
Evet, 2013’te AKP’nin, “Darbe” diye nitelediÄi rĆ¼Åvet ve yolsuzluk soruÅturmalarıyla FGC ile ittifakı berhava oldu olmasına da; bunun bir evveli ve sonrası vardı!
CumhurbaÅkanı ErdoÄan’ın “paralel yapının kendisini aldattıÄını” belirttiÄi[15] FGC’ne iliÅkin bakın kimler neler dememiÅti ki…
BĆ¼lent ArınƧ: “Milyonlarca insan, Åu anda gƶzyaÅı dƶkerek bizi izliyor. Bunların arasında biri var ki, gurbette, tek baÅına, hĆ¼zĆ¼nle bizi seyrediyor. Televizyonun baÅında bizi izleyen o gĆ¼zel insana teÅekkĆ¼r borcumuz var”...
Binali Yıldırım: “TĆ¼rkƧe sevgi dilidir, barıŠdilidir. Yunus’un dilidir. ‘AƧ herkese sineni aƧ, onun gibi ilĆ¢Ć§’ diyen Fethullah GĆ¼len Hocaefendi’nin dilidir”...
Ahmet DavutoÄlu: “Cemaat’in hedefleriyle, TĆ¼rkiye’nin hedefleri tamamen ƶrtĆ¼ÅĆ¼yor”...
HĆ¼seyin Ćelik: “Cemaat devleti ele geƧirmiÅ, devlete sızmıŠfilan, bunlar kargaları gĆ¼ldĆ¼rĆ¼r”...
Bekir BozdaÄ: “Bu yolu aƧan, bu ateÅi yakan, bu fikri veren muhterem Fethullah GĆ¼len Hocaefendi’ye gƶnĆ¼l dolusu saygılar gƶnderiyorum. Kendisine Ƨete diye hitap edilmesi bĆ¼yĆ¼k haksızlıktır; vicdansızlıktır”...
SĆ¼leyman Soylu: “Aynen 28 Åubat gibi, aynı 12 EylĆ¼l ƶncesi gibi senaryodur. Derin devlet harekete geƧti. Cemaati dƶverek, cemaate saldırarak, TĆ¼rkiye’nin deÄiÅim yƶnĆ¼nĆ¼ etkilemeye ƧalıÅıyorlar”...
Faruk Ćelik: “Ä°nsan merkezli bir hizmeti esas alan insanlara, ‘Hizmetinizi durdurun’ denir mi? Aksine teÅvik edilir, desteklenir, elden ne geliyorsa o katkı saÄlanır. Bu gerƧeÄi gƶrmemek ferasetsizliktir”...
Recep AkdaÄ: “Hayatı insanlıÄa hizmetle geƧmiÅ bu bĆ¼yĆ¼k zat iƧin suƧlamalarda bulunmak, son derece Ƨirkindir; kara lekedir. Fethullah GĆ¼len Hocaefendi, hayatının her dƶneminde tertemiz kalmıŠbir kiÅidir. Kendisine ÅĆ¼kran borƧluyuz”...
HĆ¼seyin Kocabıyık: “Fethullah GĆ¼len Hocaefendi son 1000 yılın en bĆ¼yĆ¼k TĆ¼rk bĆ¼yĆ¼klerinden birisidir. Evrensel TĆ¼rk Rƶnesans’ını baÅlatan TĆ¼rk mucizesidir. Shakespeare gibi evrenseldir. Ona dĆ¼Åmanlık edenlerin utanması gerekir”...
Melih GƶkƧek: “Terbiyeni takın, Fethullah GĆ¼len’e “Feto” diyemezsin. ĆzĆ¼r dile”...
Recep Tayyip ErdoÄan: “MHP’nin Fethullah Hocaefendi’ye saldırısı, bana gƶre ihanet derecesindedir. HiƧ ahlĆ¢ki deÄil; Ƨok Ƨirkin. Yani Hocaefendi iÅi gĆ¼cĆ¼ bırakmıŠda MHP ile mi uÄraÅıyor? Bir defa, onun bulunduÄu makam bƶyle bir Åeye mĆ¼saade etmez. Ćok Ƨok Ƨirkin. Ćok ayıp. Ben bunu ihanet derecesinde kınıyorum”...[16]
SƶzĆ¼nĆ¼ ettiÄimiz evvele dair daha da fazlası var. Ancak bu kadarı yeter de artar bile…
Sonrasına gelince: AKP ile birlikte iktidar olan Cemaat’in, “Ne istediler de vermedik” diyen AKP ile ittifakı bozulduktan sonra giriÅtiÄi 15 Temmuz darbe kalkıÅması ile ErdoÄan’ın “Allah’ın lĆ¼tfu” diye niteliÄi bu giriÅimden sonra AKP iktidarı, 20 Temmuz’da OHAL ilan etti ve TBMM’yi devre dıÅı bırakarak Ć¼lkeyi KHK yƶnetmeye baÅladı.
Bƶylesi bire evveliyatın sonrası kimilerine “ÅaÅırtıcı” gelse de, kanımızca olanlar eÅyanın tabiatıyla uyumludur…
ĆĆ¼nkĆ¼ 15 Temmuz’un evvelinde AKP’nin kamu bĆ¼rokrasisindeki zayıflıÄını FGC’nin kadroları telafi ediyordu. 2010 referandumu ƶrneÄinde gƶrĆ¼ldĆ¼ÄĆ¼ Ć¼zere, baÅta yargı olmak Ć¼zere devlet aygıtının neredeyse bĆ¼tĆ¼n mekanizmaları adım adım FGC’nin kontrolĆ¼ne geƧiyordu. Ayrıca Cemaatin Ƨok daha ƶnce liberal aydınlarla kurduÄu iliÅkiler, bu isimlerin AKP ile FGC arasındaki koalisyona desteÄini beraberinde getiriyor, iktidarın meÅruiyeti bu isimlerin yazıp Ƨizdikleri Ć¼zerinden Ć¼retiliyordu: AB ile iliÅkiler, Ergenekon sĆ¼reci, referandum, “yetmez ama evet”, “KĆ¼rt sorununa ƧƶzĆ¼m” gibi… Hepsi toplumsal rıza Ć¼retiminin bir parƧası olarak gĆ¼ndeme getirildi ve hepsinde FGC gĆ¼dĆ¼mlĆ¼ neo-liberaller ciddi bir rol oynadı.
Eski rejimin tasfiyesi ve devlet aygıtının ele geƧirilmesi ortaklar arasında bir egemenlik savaÅının baÅlamasına yol aƧtı. Devletin, kurumların, polisin, ordunun, rantın nasıl paylaÅılacaÄı sorusu ortaklar arası bir mĆ¼cadeleye dƶnĆ¼ÅtĆ¼. MÄ°T BaÅkanı Hakan Fidan’ın ifadeye ƧaÄrılması, eski Genelkurmay BaÅkanı BaÅbuÄ’un tutuklanması, RoboskĆ® Katliamı, dershanelerin kapatılması, sonrasında da17-25 Aralık bu mĆ¼cadelenin tezahĆ¼rleriydi.
Ve denilebilir ki 17 Aralık 2013’de AKP-C koalisyonu resmen sona erse de; bunun inkĆ¢rı ve tevili mĆ¼mkĆ¼n olmayan evveli vardı!
i) Darbe giriÅiminin ardından tutuklanan ve etkin piÅmanlık hĆ¼kĆ¼mlerinden yararlanıp serbest kalan eski HSYK BaÅkanvekili Ahmet Hamsici 31 sayfalık ifadesinde, 2010’da 160 Yargıtay Ć¼yesinin belirlendiÄi seƧim ƶncesi Fetullah GĆ¼len’in HSYK Ć¼yelerine, “En az 140 Ć¼ye alın” talimatı verdiÄini sƶyledi.[17] Hamsici’nin anlatımına gƶre dƶnemin Adalet BakanlıÄı MĆ¼steÅarı Ahmet Kahraman, Yargıtay’a seƧilecek 160 kiÅilik listeden 140 kontenjan isteyen cemaat mensubu HSYK Ć¼yelerine, “Aranızda anlaÅın, baÅtan ortaklıÄımız bitmesin” demiÅ.[18] Sƶz konusu itiraflar Yargıtay Ć¼yeleri seƧimi iƧin kıran kırana pazarlık yapıldıÄını ortaya koydu…
ii) “FETĆ” Ć¼yesi olduÄu iddiasıyla tutuklanan eski HSYK 1. Daire BaÅkanı Ä°brahim Okur, savcılıÄa verdiÄi ifadede yargıdaki FethullahƧı yapılanmayla ilgili o dƶnem MÄ°T’ten veya diÄer devlet kurumlarından kendisine bir uyarının gelmediÄini, 7 Åubat krizi sonrası gƶrĆ¼ÅtĆ¼ÄĆ¼ MÄ°T MĆ¼steÅarı Hakan Fidan’ın da kendisine bir bilgilendirme yapmadıÄını kaydetti. Yargıtay’a 2011’de atanan 160 Ć¼yeden cemaate 110 kontenjan ayrılmasını konusunda Fethullah GĆ¼len cemaatine mensup yĆ¼ksek yargı Ć¼yeleriyle anlaÅmayı hĆ¼kĆ¼metin istediÄini kabul etti…[19]
iii) Eski TRT Genel MĆ¼dĆ¼rĆ¼ Ä°brahim Åahin, dƶneminde kuruma alınan 435 kiÅinin 368’inin ‘FETĆ’den ihraƧ edilmesiyle ilgili verdiÄi ifadede, “Samanyolu TV’den TRT’ye geƧenleri AKP yanlısı diye iÅe aldıkları”nı sƶyledi...[20]
iv) Kemal KılıƧdaroÄlu, AKP iƧinde ByLockƧu milletvekillerinin bulunduÄunu sƶyledi…[21]
v) Darbe giriÅimiyle ilgili soruÅturmaların en tartıÅmalı noktası “siyasi ayaÄı kim” sorusu oldu… MÄ°T’ten savcılıklara gƶnderilen ByLock listelerinde hiƧbir bakan, milletvekili ve bĆ¼yĆ¼kÅehir belediye baÅkanı gibi Ć¼st dĆ¼zey isimlerin yer almaması dikkat Ƨekti. CHP, ısrarla darbenin siyasi ayaÄının saklandıÄını ve ortaya Ƨıkarılması gerektiÄini savundu. Yargıda bazı savcılar, siyasi ayaÄa dokunan araÅtırmalara girmek istedi. Ancak giriÅim geri teperek, savcıları koltuÄundan etti. ĆrneÄin 15 Temmuz Ƨatı iddianamesini hazırlayan BaÅsavcı Vekili Necip Cem Ä°ÅƧimen, FETĆ’nĆ¼n TSK’yi ele geƧirmesinde iktidarın sorumluluÄuna iÅaret eden ifadeler kullanınca iktidarın hıÅmına uÄradı. Ćnce gƶrevden alınan Ä°ÅƧimen, ardından Yargıtay’a dĆ¼z savcı olarak sĆ¼rĆ¼ldĆ¼. FETĆ ile ilgisi olmayan muhalifleri bu kapsamda soruÅturan yargı, 17-25 Aralık olayından ƶnce FETĆ’yĆ¼ aƧıkƧa ƶven, hatta GĆ¼len’i Pensilvanya’da ziyaret eden AKP’lileri gƶrmezden geldi…[22]
vi) AKP’de birinci derecede yakınları FETĆ veya 15 Temmuz darbe giriÅimi ile ilgili gƶzaltına alınan, tutuklanan veya kamudan ihraƧ edilen milletvekilleri ve parti yƶneticileri Åƶyle:
vi/1: AKP Kilis Milletvekili Mustafa Hilmi DĆ¼lger’in kardeÅi Hasan Haluk DĆ¼lger Konya’daki FETĆ operasyonu ile tutuklandı. DĆ¼lger, Necmettin Erbakan Ćniversitesi’nde ƶÄretim Ć¼yesiydi…
vi/2: TBMM Ä°dare Amiri, AKP Hatay Milletvekili Orhan Karasayar’ın kardeÅi Ä°sa Karasayar, Hatay’da FETĆ kapsamında gƶzaltına alındı. Karasayar’ın arasında bulunduÄu 5 kiÅi, FETĆ Ć¼yeliÄi iddiasıyla 6 Ekim’de tutuklandı…
vi/3: Yalnızca milletvekillerinin kardeÅleri tutuklanmadı. AKP Genel BaÅkan Yardımcısı Åaban DiÅli’nin kardeÅi, Genelkurmay Stratejik DƶnĆ¼ÅĆ¼m Dairesi BaÅkanı TĆ¼mgeneral Mehmet DiÅli, 15 Temmuz darbe teÅebbĆ¼sĆ¼nden tutuklandı. DiÅli, Genelkurmay BaÅkanı Hulusi Akar’ı darbeye katılması konusunda ikna etmeye ƧalıÅmıÅ, Akıncılar’a gƶtĆ¼rĆ¼lĆ¼rken de ona refakat etmiÅti. Yine Akar’ın darbecilerin elinden kurtulduktan sonra bindiÄi helikopterde DiÅli de vardı…
vi/4: AKP’li Ä°stanbul BĆ¼yĆ¼kÅehir Belediye BaÅkanı Kadir TopbaŒın damadı iÅadamı Ćmer Faruk Kavurmacı, 8 EylĆ¼l 2016’da tutuklandı…
vi/5: AKP Aydın Milletvekili Mehmet Erdem’in kardeÅi Ćmer Erdem, 27 Temmuz’da gƶzaltına alındı. Erdem, 4 AÄustos’ta serbest bırakıldı…
vi/6: AKP’de bir dƶnem milletvekilliÄi yapan bazı isimler de FETĆ kapsamında tutuklandı. Bu kapsamda eski AKP milletvekili Ä°lhan Ä°Åbilen, Hasan Hami Yıldırım tutuklanırken, gƶzaltına alınan eski AKP milletvekili Ä°dris Åahin serbest bırakıldı. Eski AKP’li vekil Hakan ÅĆ¼kĆ¼r hakkında yakalama kararı bulunuyor…
vi/7: AKP Erzurum Milletvekili Orhan Deligƶz’Ć¼n Malatya’da Orman ve Su Ä°Åleri BakanlıÄı 15. Bƶlge MĆ¼dĆ¼rĆ¼ olan kardeÅi Ayhan Deligƶz 20 AÄustos 2016’da tutuklandı. KardeÅi tutuklanan Orhan Deligƶz, TBMM’deki anayasa gƶrĆ¼Åmelerinin oylamasında gizli kullanması gereken oyunu, AKP’li yƶneticilere gƶstermesiyle gĆ¼ndeme gelmiÅti…
vi/8: AKP’de bazı milletvekillerinin kardeÅleri de FETĆ ile irtibatlı oldukları gerekƧesiyle kamudan ihraƧ edildi. Bu kapsamda AKP Trabzon Milletvekili Avukat Salih Cora’nın ƶÄretmen ablası Emine Ay, meslekten ihraƧ edildi. AKP Kırıkkale Milletvekili Mehmet Demir’in Kırıkkale’de il milli eÄitim mĆ¼dĆ¼r yardımcısı kadrosunda bulunan HĆ¼daverdi Demir, Ƨıkarılan bir KHK kapsamında ihraƧ edildi. Demir, daha sonraki baÅka bir KHK ile gƶrevine iade edildi. Eski BaÅbakan Yardımcısı BĆ¼lent ArınƧ’ın damadı Ekrem Yeter’in de Yıldırım Beyazıt Ćniversitesi Tıp FakĆ¼ltesi ƶÄretim Ć¼yeliÄi gƶrevine son verildi. Melih GƶkƧek, ArınƧ’ın kızı ve damadı Ekrem Yeter iƧin “Fanatik paralelcidir” demiÅti. BĆ¼lent ArınƧ’ın kayınbiraderi olan Manisa Halk SaÄlıÄı Ä°l MĆ¼dĆ¼rĆ¼ Ziya Tay da gƶrevden uzaklaÅtırıldı…[23]
vii) “FETĆ” soruÅturmasında tutuklanan Kozmik Oda Savcısı Mustafa Bilgili, kozmik odada 2009’da yapılan aramanın dƶnemin BaÅbakanı ErdoÄan ile Adalet Bakanı Sadullah Ergin’in bilgisi dahilinde yapıldıÄını sƶyledi…[24]
Bu kadarı yeterli deÄil mi?
DARBE GÄ°RÄ°ÅÄ°MÄ°
O hĆ¢lde 15 Temmuz FGC ile AKP simbiyozu ekseninde irdelenmelidir. ĆĆ¼nkĆ¼ tarihi boyunca FGC ile aƧık ortaklık yapan AKP iktidarı, dƶnemin BaÅbakanı ErdoÄan’ın “Ne istediler de vermedik” sƶzĆ¼yle de kabullendiÄi gibi, aƧıkƧa cemaati besledi, bĆ¼yĆ¼ttĆ¼ ve bƶylelikle de 15 Temmuz’un zemin hazırlarken; darbe giriÅiminin hikĆ¢yesi -muhtelif sunumlarıyla- oldukƧa muallaktır!
ĆrneÄin ‘The Times’a gƶre ErdoÄan tasfiyeyi ƶnceden planlamıÅtı. “Bir darbe yapma kararı, yaklaÅmakta olan tasfiyenin korkusuyla alındı.”
Bruno Waterfield’ın BrĆ¼ksel’den yazdıÄı habere gƶre de, Avrupa BirliÄi istihbarat merkezi INTCEN’in raporunda Åunlar aktarılıyordu: “AB istihbarat ƶrgĆ¼tleri, geniÅ Ć§aplı bir gƶrevden alma dalgasının baÅlayacaÄı sƶylentisi Ć¼zerine ErdoÄan’ın sekĆ¼ler muhalifleri tarafından destek gƶrdĆ¼, Suriye’deki duruma ve KĆ¼rtlere mĆ¼dahaleye itiraz edenler tarafından ateÅlendi… ErdoÄan baÅarısız darbe giriÅimini kullandı ve OHAL ilan ederek AKP’ye muhalif olanlara karÅı geniÅ bir baskı kampanyası baÅlattı… BĆ¼yĆ¼k gƶzaltı dalgaları ƶnceden planlanmıÅtı.”[25]
Ayrıca Kemal KılıƧdaroÄlu, 15 Temmuz darbe giriÅimi iƧin “kontrollĆ¼ darbe” vurgusuyla, “09.30’da darbe mi olur diye sordum ben kendilerine. Onlar da ƶnceden deÅifre oldular ifadelerini kullandılar. Demek ki bu onların ƶnceden bu darbeden haberleri olduÄu anlamına geliyor,”[26] dedi.
Kabul edilmelidir ki darbe giriÅimini Ƨƶzmenin, FGC’ini deÅifre etmenin ƶnĆ¼nde bir engel var.
Kolay mı? Darbeden sonra, AKP’lilerin zamanında Fethullah GĆ¼len’le ƧektirdiÄi poz poz fotoÄraflar epeyce gĆ¼ndem olmuÅtu…
AKP iktidar genel olarak 17-25 Aralık’ı bir milat olarak belirlemeye ƧalıÅıyorsa da; “2004 MGK kararında, Genelkurmay ve MÄ°T, cemaatin faaliyetleri hakkında ayrıntılı birer rapor sunmuÅtu. MGK ise hĆ¼kĆ¼mete cemaate karÅı bir eylem planı ƶnermiÅ. Sonradan ƶÄreniyoruz ki bu MGK kararı ErdoÄan’ın talimatıyla Ćmer DinƧer eliyle sumen altı edilmiÅ.
2004’Ć¼ takip eden senelerde ise cemaatin siyasi davalar yoluyla devlette kendisine engel olarak gƶrdĆ¼klerini tasfiye ettiÄini gƶrĆ¼yoruz. Bu tasfiye davalarına ‘Ben bu davaların savcısıyım’ diyerek destek veren ErdoÄan’dı. Yine 2004’Ć¼ takip eden seneler boyunca cemaatin, iktidar tarafından el bebek gĆ¼l bebek semirtildiÄi de aƧık. ErdoÄan’ın, Gezi’ye katılanları TĆ¼rkƧe Olimpiyatları’ndaki konuÅmasında cemaate ÅikĆ¢yet etmesi de hĆ¢lĆ¢ akıllarda,”[28] diye hepimizi uyarıyordu ĆzgĆ¼r Mumcu![29]
FGC FAKTĆRĆ
Hatırlansın!
“Adliye’de, MĆ¼lkiye’de veya baÅka bir hayati mĆ¼essesede bizim arkadaÅlarımızın mevcudiyeti, ƶyle ferdi mecburiyetler Åeklinde ele alınıp ƶyle deÄerlendirilmemelidir. Yani bunlar gelecek adına bizim o Ć¼nitelerde garantimizdir. Ä°stikbale yĆ¼rĆ¼mek iƧin, sistemin pĆ¼f noktalarını keÅfedin. HĆ¢lĆ¢ bu sistem devam ediyor. Bu sistem iƧinde arkadaÅlarımız istikbale yĆ¼rĆ¼yeceklerdir. Ćyleyse o sistemin pĆ¼f noktalarını bilmeleri lazım, keÅfetmeleri lazım…
Anayasal mĆ¼esseselerdeki kuvveti cephenize Ƨekmeden her adım erken. Kıvama ereceÄiniz ana kadar dĆ¼nyayı sırtınıza alıp, taÅıyabilecek gĆ¼ce ulaÅacak ana kadar, o kuvveti temsil edeceÄiniz Åeyler elinizde olacaÄı ana kadar, TĆ¼rkiye’deki devlet yapısı ƶlĆ§Ć¼sĆ¼ne gƶre bĆ¼tĆ¼n anayasal mĆ¼esseselerdeki kuvveti cephenize ƧekeceÄiz ana kadar her adım erken sayılır,” demiÅti Fethullah GĆ¼len, darbe giriÅiminden ƶnceki bir konuÅmasında…
ĆrneÄin bƶyle bir konuÅmanın ertesinde GĆ¼len aleyhine bir dava aƧılsa ve bu davada savcılık onu “Anayasal dĆ¼zeni deÄiÅtirmek ve laiklik ilkesini de kaldırarak, yerine Åeriat esaslarına dayalı devlet kurmak amacıyla yƶnetimde teÅkilĆ¢tlanmayı, devlet idaresini ele geƧirmeyi hedeflediÄini,” tespit etseydi herhĆ¢lde darbe giriÅimi daha bir hevesken boÄulurdu.
Ancak tam tersi GĆ¼len hakkında dava aƧılmıÅ, kesin hĆ¼kĆ¼m ise af kanunu sebebiyle 2003 senesinde ertelenmiÅti. Oysa MGK 2004’te GĆ¼lenci tehlike hakkında karar almıÅtı![30]
Ortada BaÅbakan Binali Yıldırım’ın dediÄi gibi “gizli bir ƶrgĆ¼t” yoktu, AKP’nin aƧık bir ƶrgĆ¼tle “gayri resmi koalisyon” vardı!
“Nasıl” mı? Yanıt AKP’nin FGC ile geƧmiÅinde![31]
Mesela Erzincan Cumhuriyet BaÅsavcısı Ä°lhan Cihaner’in, Ä°smailaÄa ve GĆ¼len Cemaat’lerini araÅtıran dosyaları nedeniyle Ergenekon operasyonuna dahil edilerek 2010’da tutuklanması… Ä°lk kez bir Cumhuriyet BaÅsavcısı odası basılarak gƶzaltına alınırken iktidar mensupları “yargının baÄımsızlıÄı”ndan dem vuruyordu!
Mesela Ahmet Åık’ın GĆ¼len Cemaati’nin devlet iƧindeki ƶrgĆ¼tlenmesini inceleyen bir kitap yazması, Nedim Åener’in ise Hrant Dink cinayetini araÅtırması nedeniyle 2011’de tutuklanmaları. O dƶnemin BaÅbakanı ErdoÄan, Åık’ın daha piyasaya ƧıkmamıŠkitabı iƧin “Bazı kitaplar bombadan daha tehlikelidir,” demiÅti!
Mesela TBMM’de muhalefetin Ahmet Åık ve Nedim Åener’in tutuklanmasına yƶnelik sert eleÅtirilerine karÅı dƶnemin AKP Grup baÅkanvekili Bekir BozdaÄ, “Bu kĆ¼rsĆ¼ler sanki mahkeme salonu, suƧları soruÅturmakla gƶrevli cumhuriyet savcıları suƧlu gibi, ‘kiÅiler zorla suƧlanıyor’ gibi konuÅuluyor. Fethullah GĆ¼len bu Ć¼lkenin yetiÅtirdiÄi deÄerli bir kıymettir. Seversiniz, sevmezsiniz ama deÄerli ve bilge bir insandır. Bu Ć¼lkede milli ve manevi deÄerlere baÄlı nesillerin yetiÅmesi iƧin hizmetini yapıyor. Her Åey devletin denetimi ve gƶzetimi altında, aƧık,” diye haykırmıÅtı!
Mesela Ćlkedeki kumpaslara dair Cemaat sorumluluÄuna dikkat Ƨekenlere dƶnemin AKP Genel BaÅkan Yardımcısı HĆ¼seyin Ćelik, “Cemaat devleti ele geƧirmiÅ, devlete sızmıŠbunlar kargaları gĆ¼ldĆ¼rĆ¼r,” yanıtını veriyordu!
Mesela Cemaat’e “ne istedilerse veren” ErdoÄan, 2012’de TĆ¼rkƧe Olimpiyatları’ndaki konuÅmada GĆ¼len’in “hasreti bitirerek” Ć¼lkeye dƶnmesini isteyip ekliyordu: “Gurbet hasrettir. Hasret bedeli Ƨok aÄırdır, faturası Ƨok aÄırdır. Biz, gurbette olup, Åu vatan topraklarının hasreti iƧerisinde olanları aramızda gƶrmek istiyoruz”!
Mesela iktidara yakın birƧok “gazeteci”nin (!) GĆ¼len Cemaati hakkındaki “derin araÅtırmaları” (?) kamuoyunun malĆ»muyken; yine aynı isimlerin geƧmiÅteki GĆ¼len ƶvgĆ¼leri de belleklerdedir. Bunlar arasındaki en “Åahin”lerden, birƧok alĆ¢kĆ¢sız ismi “FETĆ”ye baÄlayan Cem KĆ¼Ć§Ć¼k 2011’de “GĆ¼len Cemaati” baÅlıklı yazısında, “Beline hĆ¢kim olamayan siyasetƧiler Cemaati suƧladı. Basit bir cevap anahtarı olayını Cemaate baÄladılar. Tutuklanan darbeciler iÅin arkasında Cemaati aradılar. Ama hep duvara tosladılar. Peki bu karanlık adamlar niƧin sahtekarlıklarını AKP ve Cemaat’e yĆ¼klediler? HĆ¼kĆ¼mete yĆ¼klenmelerinin sebebini biliyoruz. Asla ve asla sandıkta AKP’yi yenemeyeceklerini bildikleri iƧin ne uydursak kĆ¢rdır diye dĆ¼ÅĆ¼nĆ¼yorlar. GĆ¼len Cemaati’ne yĆ¼klenme gerekƧeleri farklı. BugĆ¼ne kadar dıÅlanan, sistem dıÅına itilen Anadolu insanı Cemaatin izlediÄi saÄlıklı bir politikayla enerjisini doÄru yere kanalize etti,” demiÅti!
Mesela AKP’nin TBMM Darbe GiriÅimini AraÅtırma Komisyonu’nun baÅına “yol arkadaÅlarının” oylarıyla “seƧilen” AKP’li ReÅat Petek de, “Hakkında aƧılan tĆ¼m davalardan, Sayın Fethullah GĆ¼len Hocaefendi’nin beraat etmesine ve bu beraat kararının kesinleÅmesine raÄmen, Ergenekon yapılanmasının parlamentodaki uzantıları tarafından ‘Ƨete’ diye hakkında Meclis kĆ¼rsĆ¼sĆ¼nden konuÅma yapanlar oldu,” diyebilmiÅti!
Mesela dƶnemin Anakara BĆ¼yĆ¼kÅehir Belediye BaÅkanı Melih GƶkƧek 2012’de “HoÅgƶrĆ¼nĆ¼n, barıÅın, diyaloÄun simgesi, deÄerli bĆ¼yĆ¼ÄĆ¼mĆ¼z, bu iÅin (TĆ¼rkƧe Olimpiyatları) deÄerli mimarı Fethullah GĆ¼len hocamıza da sonsuz teÅekkĆ¼r ediyorum. Rabbim kendisine uzun ƶmĆ¼r ve sıhhat versin. Dualarını Ć¼zerimizden eksik etmesin. TĆ¼rkiye’nin itibarı, hiƧbir dƶnemle mukayese edilemeyecek derecede arttı,”[32] diye konuÅmuÅtu!
Sƶz konusu FGC/ AKP tablosunda atlanmaması gereken bir diÄer nokta da “FETĆ’nĆ¼n dıŠaklı”[33] Åifreleriyle gƶlgelenmeye kalkıÅılan ABD emperyalizminin coÄrafyamızdaki 12 Mart 1971, 12 EylĆ¼l 1980 vukuatları ve de TĆ¼rkiye saÄı ile Fethullah GĆ¼len’in de sƶz konusu darbelerin aktƶrleri olmalarındadır.
Bunu sadece biz deÄil; dĆ¼zenin sadık kalemleri de, “FETĆ subayları sivil yƶneticilerinden talimat almadan hareket edemeyeceÄi gibi, FETĆ de Amerika’nın izni onayı olmadan bƶyle bir Åeye kalkıÅamaz. 15 Temmuz’dan bu yana sƶylĆ¼yorum: KarÅımızda olan FETĆ ise arkasındaki Amerika’dır,”[34] biƧiminde ifade ediyor!
Bir Åeyi daha eklemeden/ hatırlatmadan geƧmeyelim: “Zaman gazetesi, Taraf gazetesiyle birlikte, AKP rejimi kurulurken ‘deÄiÅim’, ‘darbe tehlikesi’ gibi sƶylemlerle tĆ¼m muhalefete karÅı harekete geƧirilen sınır tanımaz bir simgesel Åiddetin en etkili Ć¼reticilerinden biriydi. ĆrettiÄi sƶylem, liberal entelijansiyanın demokrasi fantezilerini, siyasal Ä°slĆ¢mın hegemonya inÅa sĆ¼recini yedeÄine alıyor, araƧsallaÅtırıyordu.”[35]
15 TEMMUZ’UN SORU(N)LARI
Soru(n)lar dair kısa hatırlatmalara gelince…
Orhan Bursalı meseleyi Åƶyle izah ediyor: “MÄ°T, darbe gĆ¼nĆ¼nĆ¼-saatini en azından o gĆ¼n, yani 15 Temmuz gĆ¼nĆ¼ haber aldı. En azından o gĆ¼n diyorum. Bunu bize sunulan haberlerden, yazılardan biliyoruz. Bƶyle ƶnemli bir giriÅim Ć¼zerinde, iktidar cephesinin elinde Ƨok Ƨok daha farklı bilgiler olduÄunu, biz iktidar cenahının bize sunduÄu kısıtlı bilgi ile olay hakkında senaryolar ƧizdiÄimizi unutmayalım. Bu bakımdan, MÄ°T ve iktidarın ‘darbe olacak’ bilgisine daha ƶnce sahip olabileceÄini kabul etmemiz gerekir…
Bir darbe giriÅimi tezgĆ¢hta, MÄ°T Genelkurmay BaÅkanı toplanıyor, en az 2 saat konuÅuyorlar. Ama CumhurbaÅkanı’na haber verilmiyor. Kime? Darbenin hedef aldıÄı 1 No’lu kiÅiye!
Bu olasılık 1000 kez 0’dır.
Burada sorulacak soru Åudur: Hakan Fidan ve Hulusi Akar, CumhurbaÅkanı ile neler konuÅtular? KaƧ saat haberleÅtiler ve hangi ƶnlemleri kararlaÅtırdılar?
Bizi anlatılmayan ‘karanlık saatler’ veya darbe kronolojisinde gizlenen sayfalar burasıdır.
Tabii bir de darbenin kaƧ gĆ¼n ƶnceden bilindiÄi de bir sorudur. ĆĆ¼nkĆ¼ darbecilerin haberleÅme uygulaması ByLock, darbeden Ƨok ƶnce epey ƧƶzĆ¼lmĆ¼ÅtĆ¼ ve ‘40 bin Ć¼yenin isimleri, yerleri, telefon numaralarına varıncaya kadar’ tasnif edilmiÅti. MÄ°T ve siyasi iktidar yapılanmadan haberli. Bilgiler CumhurbaÅkanı’na aktarılıyordu, taa mayıs ayında! Darbeye kalkıÅabilecekleri de, Ƨok daha ƶnce; mesela Fuat UÄur’un iki makalesinden de biliniyordu. Devlet, ‘BaÅlarını kaldırdıkları anda ezilecekler..’ diyordu.
Fuat UÄur’un devletten aldıÄı duyumların tıpkısının aynısı gerƧekleÅti.
BaÅlarını kaldırmaları bekleniyordu ve ezildiler.
Burada, ‘kontrol altında darbe giriÅimi’ yĆ¼zde 99 gerƧek durum olarak ortaya Ƨıkıyor.”[36]
i) Darbeyi Ć¼Ć§ ay ƶnce haber veren -hem de subliminal mesaja gerek duymadan!- iki yazıya imza atan ‘TĆ¼rkiye’ gazetesi yazarı Fuat UÄur’un yazılarında hem darbenin olacaÄını hem de hĆ¼kĆ¼metin hazırlıkları bildiÄini iddia etmiÅti![37] DoÄru mu, yalan mı?
ii) DoÄu PerinƧek’in, “Darbenin olacaÄını hepimiz biliyorduk. Sayın CumhurbaÅkanı Ƨok ƶnceden biliyordu,”[38] iddiasına dair bir Åeyler sƶylenmesi gerekmiyor mu?!
iii) 15 Temmuz gĆ¼nĆ¼ MÄ°T’e giderek ihbarda bulunan BinbaÅı O.K’nin sır gibi saklanan ifadesi ortaya Ƨıktı ve aylardır yanıtı aranan soru cevabını buldu: MIT darbeyi 7 saat ƶnceden ƶÄrenmiÅ![39] Dikkat, tam 7 saat ƶnce! O da, en kƶtĆ¼ ihtimalle…
iv) Ayrıca BinbaÅı O.K.’nin MÄ°T gƶrevlilerine “Darbe faaliyeti olabilir” dediÄi sırada bir MÄ°T gƶrevlisi daha geldi. O.K. aynısını bir kez daha anlattı. Daha sonra hepsinden daha kıdemli olan uzun boylu 4 kiÅi O.K.’nin yanına geldi. Olayı aÄırdan aldıÄı anlaÅılan MÄ°T, O.K.’nin akıl saÄlıÄından ÅĆ¼phe ederek, getirilen bir gƶrevli tarafından “halĆ¼sinasyon gƶrĆ¼p gƶrmediÄini” test etmeye ƧalıÅtı. Bir kiÅi de Deniz Aldemir ve Murat Bolat’ın telefon numaralarını aldı. Darbe olabileceÄi ifadesini yeterli bulmayan MÄ°T’Ƨiler, O.K.’ye “Deniz Aldemir’i arayarak olayı bir netleÅtirelim” dedi. Bunun Ć¼zerine Aldemir’i arayan O.K, “Kuvvet Komutanı gelecek, ona arz edeceÄim sen de komutan olarak burada bulun” yanıtını aldı![40] Neden?!
v) 15 Temmuz gĆ¼nĆ¼ darbeciler son toplantılarını yaparken, bir binbaÅı MÄ°T’e gidiyor ve bir baskın ve suikast ihbarında bulunuyordu. MÄ°T bilgiyi Genelkurmay’a iletiyor ve olaÄanĆ¼stĆ¼ bir toplantı yapılıyordu. Toplantıda bir dizi ƶnlem alınıp duyurulurken, bu emirden haberi olmayan bazı komutanlar iki ayrı dĆ¼ÄĆ¼ne gidiyor![41] Bu nasıl oluyor?!
vi) 15 Temmuz darbe giriÅimiyle ilgili karanlıkta kalan en ƶnemli bƶlĆ¼m ise darbenin ƶnceden haber alınmasına karÅın neden kamuoyu ve devletin Ć¼st dĆ¼zey yƶneticileriyle paylaÅılmadıÄı oldu. Kara Havacılık KomutanlıÄı’nda gƶrevli binbaÅı O.K’nin MÄ°T’e 14:30’da giderek darbeyi ihbar etmesine karÅın, bu bilgi sadece Hakan Fidan ile Genelkurmay BaÅkanı Hulusi Akar ile bir grup komutan dıÅında kimseyle paylaÅılmadı. 15 Temmuz gecesi tĆ¼m hava sahasının kapatılması kararı, ne BaÅbakan ne de CumhurbaÅkanı ile paylaÅılmadı. Bu durumu Hakan Fidan’a sorduÄunu belirten dƶnemin BaÅbakanı Binali Yıldırım “cevap veremediÄini” sƶylerken, neden gƶrevden almadıÄına iliÅkin soruya ise “Dere geƧerken at deÄiÅtirilmez” yanıtını verdi![42] Bu ne demek oluyor?!
vii) Adil ĆksĆ¼z ve Kemal Batmaz gibi “FETĆ”nĆ¼n sivil imamlarının 15 Temmuz gecesi Akıncı ĆssĆ¼’nde bulundukları bƶlĆ¼mdeki kameralar 12 gĆ¼n ƶnceden iptal edilmiÅ; bu da demek oluyor ki Akıncı ĆssĆ¼’ndeki hazırlıklar 12 gĆ¼n ƶnceden baÅlamıÅtı![43] Bunlardan haberdar olmamak mĆ¼mkĆ¼n mĆ¼?!
viii) Darbe kalkıÅmasından birkaƧ gĆ¼n ƶnce Ankara’da hazırlanan iddianamede, “TSK, 2003’ten sonra FethullahƧı olduÄunu bildiÄi hiƧ kimsenin iliÅiÄini kesmedi. Bundan sonra inisiyatif ƶrgĆ¼te geƧmiÅtir. Ergenekon ve diÄer askeri davalar ƶrgĆ¼tĆ¼n TSK Ć¼zerinde egemen olması iƧin gerƧekleÅtirilmiÅtir” deÄerlendirmesi yapılmıÅtı![44] Gƶrmezden gelinmiÅti…
ix) Darbe giriÅimi gecesi MuÄla’nın Marmaris Ä°lƧesi’nden helikopterle ayrılan ErdoÄan’ı Ä°stanbul’a getiren TC-ATA uƧaÄının, Ä°zmir Adnan Menderes Havalimanı’ndan THY-8451 koduyla kalkarak saat 00.40’ta Dalaman Havalimanı’na indiÄi ve 01.43’te de buradan THY-8456 koduyla havalandıÄı ortaya Ƨıktı. Yani darbeci askerler otele girdiÄinde ErdoÄan Ä°stanbul’a varmıÅtı![45] Bu -sadece!- bir tesadĆ¼f mĆ¼ydĆ¼?
x) 15 Temmuz sonrasında oluÅturulan TBMM Darbe AraÅtırma Komisyonu’nun AKP’li yƶnetiminin bazı bilgi ve belgeleri muhalefet partilerinden gizlediÄi ortaya Ƨıktı. Durumu fark eden CHP’li komisyon Ć¼yelerinin “bĆ¼tĆ¼n bilgi ve belgelerin kendilerine iletilmesi” talebi de “gizli belge statĆ¼sĆ¼ kazandıkları” gerekƧesiyle reddedildi![46] Neden?!
xi) Dƶnemin Genelkurmay BaÅkanı Orgeneral Hulusi Akar ve MÄ°T MĆ¼steÅarı Hakan Fidan, TBMM’de bu amaƧla kurulan komisyonun davetine katılmama haklarını kullandılar! Kamuoyuna yapılan sÄ±Ä aƧıklamalar dıÅında bu kurumlardan bilgi sızmadı…[47] Neden acaba?
xii) EskiÅehir’de darbe giriÅimine katılan Havacı General Recep Ćnal, 2 yıl boyunca Adil ĆksĆ¼z ile 177 kez gƶrĆ¼ÅmĆ¼Å ancak savcılık “onunla ne gƶrĆ¼ÅtĆ¼n” demek iƧin Ćnal’ın ifadesini almamıÅ![48] Bu doÄruysa tam bir felaket!
xiii) Darbe giriÅimi sırasında, Genelkurmay BaÅkanı Orgeneral Hulusi Akar’ı esir alıp Akıncılar ĆssĆ¼’ne gƶtĆ¼ren karargĆ¢h subaylarından TĆ¼mgeneral Mehmet DiÅli’nin, savcılıÄa verdiÄi “ek ifade”, darbe giriÅiminin neden engellenemediÄi ile ilgili soru iÅaretlerini de arttırıcı nitelikte![49] Buna dair ne yapıldı?!
xiv) Genelkurmay Ä°kinci BaÅkanı Orgeneral Ćmit DĆ¼ndar’ın Ankara’da gƶrĆ¼lmekte olan EÄitim ve Doktrin KomutanlıÄı (EDOK) ile ilgili darbe davasında tanık olarak ifadesinde… son derece dikkatli bir dil kullanması, diyaloglarını aktarmakla yetinip kanaat belirtmekten kaƧınması ifadesine hĆ¢kim olan Ƨizgiyi yansıtıyor![50] Bu nasıl aƧıklanabilir?!
xv) Genelkurmay BaÅkanı Orgeneral Hulusi Akar ile Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral YaÅar GĆ¼ler’in Genelkurmay ana karargĆ¢h davası ƧerƧevesinde dĆ¼zenlenen ƶzel celsede verdikleri ifadeleri okuduÄumuzda, ƶnemli ƶlĆ§Ć¼de daha ƶnceki savcılık ifadelerini tekrarladıklarını gƶrĆ¼yoruz. Orgeneral Akar’ın ifadesinde daha ƶnce kendisine sorulmamıŠolan, dolayısıyla altı Ƨizilmesi gereken bir-iki konu var. Ankara 17. AÄır Ceza Mahkemesi heyeti, Akar’a toplam dokuz soru yƶneltmiÅ. Bunlardan dƶrdĆ¼nde Orgeneral Akar, doÄrudan savcılık ifadesiyle TBMM Darbe AraÅtırma Komisyonu’na gƶnderdiÄi yanıtlara atıf yaparak, ekleyeceÄi yeni bir Åey olmadıÄını sƶylemiÅ![51] Bu nasıl izah edilmeli?!
xvi) TBMM’de kurulan 15 Temmuz Darbe GiriÅimini AraÅtırma Komisyonu Hulusi Akar ve Hakan Fidan’a ƧaÄrı yaptı. Ne yazık ki gelmediler. Sadece hazırlanmıŠ“bilgilendirme notu” gƶndermekle yetindiler.
Akar ve Fidan’ın dinlenmediÄi TBMM komisyonu ƧalıÅmalarına 4 Ekim 2016’da baÅladı. ĆalıÅma sĆ¼resini, sayısal ƧoÄunluÄu olan AKP’liler istese uzatılabilirdi. Yapmadılar. 4 Ocak 2017’de ƧalıÅma tamamlandı. Rapor 12 Temmuz 2017’de dƶnemin Meclis BaÅkanı Ä°smail Kahraman’a verildi.
Buraya kadar normal… Komisyon, eksikli de olsa ƧalıÅmasını tamamlamıÅ. Bundan sonrası Meclis BaÅkanlıÄı’nın sorumluluÄunda… Alacak raporu, TBMM matbaasına gƶnderecek, Meclis Genel Kurulu’na getirecek. Bƶylece rapor, TBMM’nin aynı zamanda kendisine yƶnelik bir darbe giriÅimini araÅtırmasının bir sonucu olarak tarihteki yerini alacaktı! Olmadı… 15 Temmuz’un dƶrdĆ¼ncĆ¼ yılında TBMM raporu kayıp![52] Nasıl olabilir?!
xvii) Hulusi Akar’a “Darbeyi aƧıÄa Ƨıkaracak o emri neden vermedin” diye sonra Zekai Aksakallı, biliyorsunuz YĆ¼ksek Askeri ÅĆ»ra’da (YAÅ) emekli edildi. Aynı YAÅ’ta 600’den fazla albay tasfiye edildi. Bilenlerden ve onları tanıyanlardan aldıÄımız bilgilere gƶre… YAÅ’ta tasfiye edilen 600 albay, o gece darbeyi bastıranlardandı![53] Tablo izaha muhtaƧ deÄil mi?
xviii) Ve nihayet tutuklu TuÄgeneral Erhan Caha, “Darbe teÅebbĆ¼sĆ¼ Akar ve Fidan’ın planı, bilgisi ve kontrolĆ¼ dahilinde olmuÅtur,”[54] aƧıklaması yaptı! Konuya iliÅkin egemen suskunluÄun hiƧbir yanıtı ol(a)madı!?
xix) Ayrıca Oda TV Ankara Haber MĆ¼dĆ¼rĆ¼ MĆ¼yesser Yıldız’ın, “Erden, uzman ƧavuÅtan hesap sorulacak, ama Genelkurmay BaÅkanı Hulusi Akar muaf tutulacak. Ä°Å mi?”[55] sorusu hĆ¢lĆ¢ yanıtını arıyor!
OHAL YIKIMI
15 Temmuz sonrasında “ErdoÄan darbeyi sĆ¼rdĆ¼rdĆ¼ ve sadece Ć¼Ć§ gĆ¼n sonra OHAL ile taƧlandırdı,”[56] saptamasıyla ErtuÄrul KĆ¼rkĆ§Ć¼’nĆ¼n dikkat ƧektiÄi tabloya iliÅkin olarak Aydın Engin de ekliyordu: “AnlaÅıldı ki darbeye karÅı Ƨıkma kararlılıÄı kadar hukuku, hukukun Ć¼stĆ¼nlĆ¼ÄĆ¼nĆ¼, hukuk devletini, yani en kestirme terimiyle ‘demokrasi’yi ısrarla, inatla savunmak suƧ sayılacakmıŔ![57]
GerƧekten de TĆ¼rkiye 15 Temmuz 2016’dan itibaren 2 yıl boyunca OHAL’le yƶnetildi. Gece yarısı itibariyle kaldırılan OHAL’in yerine getirilen yeni dĆ¼zenlemelerin iƧeriÄi OHAL’deki hak gasplarını derinleÅtirecek nitelikteyken; gasplar kalıcılaÅtı; geƧici OHAL’den kalıcı OHAL’e geƧildi.
Evet, 21 Temmuz 2016’da ilan edilen OHAL 18 Temmuz 2018 itibarıyla sona erdi. OHAL toplamda 7 kez uzatılarak 2 yıl sĆ¼rdĆ¼. Kapatılan kurumlar, susturulan medya, ihraƧ edilen kamu gƶrevlileri, 500 bini aÅkın gƶzaltı, 30 binden fazla tutuklama ile…
Ayrıca OHAL sistemi ile BaÅkanlık sistemine geƧiÅi ve geƧiÅten sonra kısa sĆ¼rede gĆ¼Ć§lenmesini saÄlayacak Ƨok sayıda dĆ¼zenleme yapıldı. Parlamenter sistemin tĆ¼m kurumları yaralandı. OHAL sistemi, kendi kurucularını koruyarak “baÅkanlık sistemi”nin zeminini hazırladı…
Tek bir KHK ile, 1 EylĆ¼l 2016’da, bir gecede 50 bin 684 kiÅi bile ihraƧ edilebildi. En Ƨok ihraƧ kararı verilen ikinci KHK ise, 18 bin 632 ihraƧla OHAL dĆ¼zenin son KHK’si oldu…
En Ƨok ihraƧ kararına Milli EÄitim BakanlıÄı ve İƧiÅleri BakanlıÄı personeli iƧin imza atıldı. Milli EÄitim BakanlıÄı’ndan ihraƧ edilen ve hĆ¢lĆ¢ iade edilmeyi bekleyen kamu personeli sayısı 33 bin 50. Bu rakamı 31 bin 170 ile İƧiÅleri BakanlıÄı takip etti…
24 Haziran seƧimlerinin ardından kapatılan BaÅbakanlık merkez teÅkilĆ¢tı personelinin yĆ¼zde 7’si, CumhurbaÅkanlıÄı’na baÄlanan TRT personelinin yĆ¼zde 10’u, Diyanet Ä°Åleri BaÅkanlıÄı personelinin ise yĆ¼zde 67’den fazlası OHAL dƶneminde ihraƧ edildi…
Yine CumhurbaÅkanlıÄı’na baÄlanan MÄ°T’ten ihraƧ edilenlerin sayısı ise 90’a yaklaÅtı…
5 bin 705 akademisyen 119 kamu Ć¼niversitesinden ihraƧ edildi…
1064 ƶzel eÄitim kurumu, 360 ƶzel kurs ve etĆ¼t merkezi, 847 ƶÄrenci yurdu, 47 ƶzel saÄlık merkezi, 15 ƶzel vakıf Ć¼niversitesi, 29 sendika, 1433 dernek, 145 vakıf, 178 medya ve yayın kuruluÅu kapatıldı. 985 Åirket TMSF’de kontrolĆ¼ne bırakıldı...
Kapatılan ƶzel vakıf Ć¼niversitelerinin 3 binden fazla ƧalıÅanı iÅsiz kaldı…
TĆ¼rkiye Gazeteciler Sendikası’nın verilerine gƶre 143 gazeteci ve medya ƧalıÅanı, ĆaÄdaÅ Gazeteciler DerneÄi’ne gƶre 141 gazeteci cezaevine kapatıldı…
Hem KHK’lerle hem de KHK’den alınan yetki Ć¼zerine idari kararlarla 70 gazete ve 18 TV kanalı kapatıldı, 25 radyo ve 20 dergi kapatıldı…
Adalet BakanlıÄı’nın 20 Haziran 2018 verilerine gƶre, 2 yıl iƧinde darbe ve terƶr suƧlarından, 441 bin 195 kiÅi hakkında adli iÅlem yapıldı. Bunlardan 89 bin 718’i kadındı…
34 bin 926 kiÅi hakkında mahkĆ»miyet kararı verildi. 13 bin 992 kiÅi ise hakkındaki suƧlamalardan beraat etti…
288 fiili darbe davası aƧıldı. 180 dava tamamlandı, diÄerleri sĆ¼rĆ¼yor. Devam eden davalarda ise 5 bin 370 sanık yargılanıyor. Tamamlanan davalarda ise 636 sandıÄa aÄırlaÅtırılmıŠmĆ¼ebbet, 888 sanıÄa mĆ¼ebbet kararı verildi...[58]
Ve ViranÅehir’de bir binanın tadilat iÅlerini yapan KHK’lı ƶÄretmen Aslan Durman, ƧalıÅtıÄı binanın Ƨƶkmesi Ć¼zerine hayatını kaybetmesi[59] gibi binlerce trajik kareyi de bu dƶkĆ¼me eklemeli!
Bir Åey daha: “FETĆ” operasyonları kapsamında kamuda aƧıÄa almaları deÄerlendiren dƶnemin BaÅbakan Yardımcısı TuÄrul TĆ¼rkeÅ, “Husumetler, kiÅisel meseleler, gıcık olmalar da iÅin iƧine karıÅabiliyor. Bƶyle yaygın bir hava var. Cadı avına dƶndĆ¼rĆ¼lĆ¼yor bu iÅ... Bunu da Ƨok sakıncalı gƶrĆ¼yorum,”[60] Ƨok ƶnemli bir gerƧeÄin altını Ƨiziyordu!
ĆrneÄin Ankara 4. AÄır Ceza Mahkemesince, Sincan Ceza ve Ä°nfaz Kurumları yerleÅkesindeki duruÅma salonundaki savunmasında eski TuÄgeneral Gƶkan Åahin SƶnmezateÅ, MuÄla ve Ankara’da yargılandıÄı davalarda duruÅma salonunda kendilerine yƶnelik hakaret edilmesine mahkeme ve savcıların gƶz yumduÄunu belirterek, “Bize sĆ¼rekli kĆ¼fĆ¼r ediliyor. YaÅadıklarımız tarihten hiƧ ders almadıÄımızı gƶsteriyor. Yahudi dƶlĆ¼, Ermeni dƶlĆ¼ Åeklinde bize sƶzler sƶyleniyor. Yahudi ya da Ermeni olsaydım eÄer bunu utanmadan sƶylerdim. Onlar da bu Ć¼lkenin vatandaÅları. HDP milletvekili Aysel TuluÄ da aynı Åeyi yaÅadı bu Ć¼lkede. Annesine baÅ saÄlıÄı diliyorum. O milletvekili olduÄu iƧin yaÅadıkları gazetelerde yer aldı. Ama bize yapılanlara hiƧ ses Ƨıkmıyor. Bize iÅkence, hakaret serbest. Bu sĆ¼reƧten herkes gibi ailemiz ve Ƨocuklarımız da nasibini alıyor. Bu dƶnemde TĆ¼rk solu Ƨok kƶtĆ¼ bir sınav veriyor. Kendilerine yapılan haksızlıklara ses Ƨıkarıyorlar ama baÅkasına yapılanı gƶrmĆ¼yorlar,” dedi.
“FETĆ”cĆ¼ olmadıÄını tekrarlayan SƶnmezateÅ, “Dilimde tĆ¼y bitti. Ne diyeceÄimi ÅaÅırıyorum. ‘FETĆ’cĆ¼ deÄilim. HiƧbir imamın, tarikat Åeyhinin ƶnĆ¼nde diz ƧƶkĆ¼p, ƶpmedim. Sosyal demokratım, Mustafa Kemal AtatĆ¼rkĆ§Ć¼yĆ¼m. Beni zorla FETĆ’cĆ¼ yapmayın. Ä°ftiralara, yalana, boyun eÄmeyeceÄim. 115 bin yıl yatarım ama ‘FETĆ’cĆ¼ olarak buradan Ƨıkmam. Ćzellikle mĆ¼Åteki avukatları tarafından bu darbenin ‘FETĆ’cĆ¼ler tarafından yapıldıÄı kesin, belli. ‘GĆ¼len’e terƶr ƶrgĆ¼tĆ¼ baÅı diyebilir misiniz’ diye deÄiÅik sorular soruluyor. Evet diyebilirim, daha fazlasını da diyebilirim. Peki siz bir bakan ya da bakanın oÄlu rĆ¼Åvet aldıÄında siz buna ‘hırsızlık der misiniz? Ben derim siz diyemezsiniz. Derseniz Sincan’a yanıma gelirsiniz,”[61] diye haykırıyordu!
AKP DÄ°ZAYNI
Siz bakmayın AKP’li kalemlerin, “15 Temmuz ve 16 Nisan halkın bĆ¼yĆ¼k zorluklarla kurduÄu Cumhuriyetin aslĆ® dayanaÄı olan halka dƶnerek yeniden restore edilmesidir. Artık adı var ama kendisi olmayan halk, yeni yƶnetimin en bĆ¼yĆ¼k dayanaÄıdır. TaÅra, kendi sesine ve liderine kavuÅmuÅtur. Bundan sonrası taÅranın merkezde kendi varlıÄını tahkim etmesidir. Bunu yaparken de kendi medeniyet mirasına uygun, farklılıklara saygılı, hoÅgƶrĆ¼lĆ¼ ve kuÅatıcı bir dile ihtiyaƧ vardır. Aynı zamanda modernleÅmenin yıkıcı sonuƧlarına karÅı kaynaÄı 1400 yıllık Ä°slĆ¢m dĆ¼ÅĆ¼ncesi olan medeniyet mirasımızın bugĆ¼n yeniden ihyası da hayati gƶzĆ¼kmektedir,”[62] gĆ¼zellemelerine…
Bu tĆ¼r sƶylemler gerƧek dıÅıdır; niyet okumasıdır![63]
Aslında gerƧek TĆ¼rkiye’nin Ć¼zerinde jetlerin sesleri patlarken, BaÅbakan’ın televizyona Ƨıkıp “Bir kalkıÅma olduÄunu” aƧıklayıp; ardından da Ä°stanbul’a indiÄinde “Bu Allah’ın bĆ¼yĆ¼k lĆ¼tfu,” vurgusuyla karakterize olmuÅ ol(durul)an hĆ¢ldir.[64]
Sƶz konusu durumu, “15 Temmuz AKP’nin hezimetidir”[65] biƧiminde sunmaya kalkıÅmak; en hafif deyimle “absĆ¼rd” iken; neresinden bakarsınız bakın, 15 Temmuz’u “yeni(lenmeci)” bir AKP dizaynı takip etmiÅtir!
Hatırlayın: “15 Temmuz Demokrasi Åenlikleri”nin ertesi gĆ¼nĆ¼ “demokrasinin korunması” adına sĆ¼reklileÅmiÅ OHAL manzarası iyice belirginleÅirken; Aslı AydıntaÅbaÅ, “15 Temmuz’da kurtardıÄımız demokrasiyi, 16 Temmuz itibarıyla adım adım kaybettik,”[66] diyor; ve ekliyordu Ali Sirmen de: “15 Temmuz’un, gerƧek sivil darbe 20 Temmuz’un hazırlayıcısı olduÄunu gƶremezsek, sivil darbecilerin cenderesinden de kurtulamayız.”[67]
Bunların yanında Ćrsan Ćymen’e gƶre, “15 Temmuz hakkında AKP iktidarı tarafından halka anlatılanların ƶnemli bir kısmı bir tiyatro”yken;[68] 15 Temmuz’u GĆ¼len ile ErdoÄan arasında bir kayıkƧı kavgası olarak ele almanın ƶtesinde Ć¼lkenin bĆ¼tĆ¼nĆ¼ iƧin ortaya ƧıkardıÄı sonuƧlar aƧısından kavramak gerekiyor. ĆrneÄin, “milli bayram” ilan edilmesi ƶnemsiz bir ayrıntı deÄil. Bir milat iddiası taÅıyor. O hĆ¢lde, neyin miladı olduÄu sorulmalı…
15 Temmuz miladı ile birlikte baÅlayan ikinci restorasyon dƶnemi ve onun yĆ¼rĆ¼tĆ¼cĆ¼sĆ¼ olarak ErdoÄan rejimi yĆ¼z yıllık TĆ¼rk saÄı projesinin son taÅeronudur.
Bu ƧerƧevede darbe giriÅimini neden “Uzun BıƧaklar Gecesi”yle mukayese etmeyelim?
15 Temmuz’un 2. yıl dƶnĆ¼mĆ¼nde ErdoÄan, ‘HĆ¼rriyet’ ve ‘Sabah’ gazeteleri iƧin kaleme aldıÄı makalede; “Siyasi tarihin en bĆ¼yĆ¼k ihanetlerinden birinin milletin cesaretiyle bir zafere dƶnĆ¼ÅtĆ¼ÄĆ¼nĆ¼” yazdı. “TĆ¼rk halkı, tıpkı Ćanakkale’de ve Ä°stiklal Harbi’nde olduÄu gibi…” satırları, yeni rejimin ihtiyaƧ duyduÄu bir kahramanlık mitine gƶnderme, kıyaslamadan Ƨok ƶdeÅmeydi.
Aynı makalede, darbe anında, FaceTime yayını ile halkı sokaÄa davet edip, Ä°stanbul Havalimanı’na indikten sonra “Bu Allah’ın lĆ¼tfudur” diyen ErdoÄan, darbe gecesindeki sƶzlerini tamamlayan ifadeler kullandı: “Ćlkemizde yeni bir dƶnemin kapılarını araladı…” Ä°ki yıl arasındaki, iki kısa cĆ¼mle, bir Ƨƶzmecenin en ƶnemli parƧalarıdır aslında.
Birbirine baÄlı o ifadeler basitliÄinde tarihi gƶndermeler ve tekrarlanan yƶntemle bir ana fikir Ƨıkarmak olanaklıdır. Almanya’da Naziler bir ittifakla iktidara geldi. Ä°ktidarın bir kanadı, ‘Kahverengi Gƶmlekliler’ olarak bilinen Sturmabteilung Birlikleri (SA), diÄer kanadı ise Schutzstaffel (SS) yani Gestapo’ydu. I. DĆ¼nya savaÅından kalan, kƶhne Kahverengi Gƶmlekliler’ ile Adolf Hitler’e yakın Gestapo birlikleri arasında yaÅanan iktidar savaÅı, 30 Haziran 1934 gecesi yaÅanan “Uzun BıƧaklar” gecesine dƶnĆ¼ÅtĆ¼. Operasyon SinekkuÅu (Kolibri) olarak da anıldı. Uzun BıƧaklar Gecesi deyimi Almanca’da katliamdan ƶnce de kullanılıyor ve “intikam gecesi” anlamı taÅıyordu. BaÄımsız hareket edeceÄi dĆ¼ÅĆ¼nĆ¼len, 85 SA Ć¼yesi, ‘ƶnceden hazırlanmıŠlisteler’ dahilinde ortadan kaldırıldı. Politik cinayetler, bĆ¼yĆ¼k bir tasfiyeye uzandı. Operasyon, Hitler’in Avrupa sonra da dĆ¼nya fethi iƧin gĆ¼Ć§lĆ¼ bir Alman Ordusu yaratma hazırlıklarını hızlandırdı. Nazi Almanya’sı iƧin bir dƶnĆ¼m noktası oldu. TemizliÄin ardından Hitler, yeni rejime giden yolda muhaliflerle de hesaplaÅmaya baÅladı.
Nazi Almanyası’ndaki muhaliflere ve toplumun geniÅ kesimine uzanan, savaÅ, intikam, mutlak ve iktidar kapılarını aralayan “fırsat gecesinden” TĆ¼rkiye’ye dƶnelim…
Darbe giriÅimi “naylon faaliyet” olarak da deÄerlendirildi, destansı bir kahramanlık ƶykĆ¼sĆ¼ olarak da anıldı. Ä°nce Ƨizgide Åaibelerden uzak kalmak imkĆ¢nsızdır; ‘EniÅte’, Ƨok ƶnceden hazırlanan tasfiye listeleri, MÄ°T BaÅkanı Hakan Fidan, Eski Diyanet iÅleri BaÅkanı Mehmet Gƶrmez ve cihatƧı Muaz el Hatib arasındaki darbe sırası toplantısı, orada okunacak selaların bile konuÅulması, BoÄaz KƶprĆ¼sĆ¼ davalarında ifade verenlerin, “Bir gĆ¼n ƶnceden haberimiz vardı, Ä°stanbul’a geldik” sƶzleri gibi ƶnemli ayrıntıları sayfalarca yazmak mĆ¼mkĆ¼ndĆ¼r.
KƶprĆ¼de linƧ edilen askerler ve onlardan ele geƧirilen silahlar, ƶnceden hazırlandıÄı belli olan cihatƧı organizasyonunu gƶrmemek imkĆ¢nsızdır. KƶprĆ¼de 2 askerin boÄazı kesildi, biri Murat Tekin diÄeri Ragıp Enes Katran… Ancak linƧ edilen Harp Okulu ƶÄrencileri, askerler deÄil onlara eziyet edenler kollandı, dahası 696 sayılı KHK ile koruma zırhına alındı. Emir komuta zincirindeki genƧlerin yerine, bazı “emri veren” generallerin serbest olması ise ayrı bir konudur.
Darbe gecesi, “tek bir olaydan” Ƨok, ilk kez paramiliter milis pratiÄini gƶrdĆ¼ÄĆ¼mĆ¼z, bu pratiÄin ise “16 Nisan gƶzdaÄı” ve “24 Haziran aÅinalıÄına” dƶnĆ¼ÅtĆ¼ÄĆ¼ bir sĆ¼reƧti.
Mecliste, Darbe AraÅtırama Komisyonu’nun feshedilmesi Ƨok ƶnemli baÅka bir konudur.
TĆ¼rkiye’nin bir dƶnemi “O gece ne oldu?” sorusuna hapsoldu.
15 Temmuz iƧin, en azından sonuƧ kısmı aƧıktır: Evet yol yaptılar, Åerife bacının duran kamyonu Ć¼zerinden TĆ¼rkiye’de yeni bir rejim inÅa ettiler![69]
Sƶz konusu ƧerƧevede darbe giriÅiminin ilk aylarında iktidara Haziran 2013 ayaklanmasının gƶsterdiÄi Ć¼zere yitirdiÄi hegemonyayı yeniden tesis etmek ve toplumsal rızayı saÄlayabilmek iƧin muazzam bir fırsat kapısı aƧılmıÅtı. Ä°ktidar bu dƶnemde “milli birlik beraberlik” edebiyatına yaslandı, “dıŠgĆ¼Ć§lerin ve iƧerideki uzantılarının TĆ¼rkiye’yi yok etmek iƧin bir operasyon baÅlattıkları ve buna karÅı iktidarın/ tek adamın etrafında toplanarak topyekĆ»n bir direniÅ sergilenmesi” fikri televizyonlardan, radyolardan, gazetelerden halkın zihnine boca edildi.
CHP yƶnetiminin basiretsizliÄi ve KılıƧdaroÄlu’nun Yenikapı Mitingi’ne gidip “milli birlik piyesi”ne figĆ¼ranlık etmesi, iktidarın iÅini kolaylaÅtırdı. Aynı Åekilde, kıymeti kendinden menkul bir anti emperyalizmin taÅıyıcılıÄını Ć¼stlenen kimi ulusalcı Ƨevreler, tam da bu uyduruk anti emperyalizmden yola Ƨıkarak iktidara koltuk deÄnekliÄine soyundular. MHP ise her zamanki tarihsel misyonunu Ć¼stlenerek bu piyesteki yerini aldı.
Ä°ktidar olanca pragmatizmiyle bu durumdan kendi politik ajandasını hayata geƧirme fırsatını ƧıkarabileceÄini gƶrmĆ¼ÅtĆ¼ elbette. OHAL ilanıyla baÅlayan sĆ¼reƧ baÅkanlık referandumuna uzandı ve anayasanın/ rejimin deÄiÅtirilmesiyle taƧlandırıldı. Referandum gĆ¼ndeme gelene kadar devrede olan “milli birlik piyesi”, referandum konjonktĆ¼rĆ¼yle birlikte yerini bir kez daha hızlıca toplumu tam ortasından ikiye ayıran “Ya bizdensiniz ya terƶristlerden” sƶylemine bıraktı.[70]
Yani ErdoÄan’ın, 15 Temmuz iƧin ƧizdiÄi bu ƧerƧeve dıÅına taÅan herkesi doÄrudan veya dolaylı olarak darbeci olarak algılayacaÄını ortaya koydu. Darbecilik bir suƧ olduÄuna gƶre, bu Åekilde tanımlananların sadece farklı fikir mensubu deÄil, “suƧlu”(?) muamelesi gƶreceÄi kesinlik kazandı…
Zaten CumhurbaÅkanı da, partisi de, destekƧileri de bu noktanın altını Ƨiziyor, yeni bir “tarihi baÅlangıƧ”tan sƶz ediyordu. Ćzetle tĆ¼m rejim deÄiÅimlerinde olduÄu gibi, millet, devlet, vatan, tarih, dost, dĆ¼Åman, her Åey yeniden tanımlanmak durumundaydı. Bƶylece, artık fikir ayrılıÄı gibi bir kategori yoktu; “milletten ve onun kurtarıcı liderinden” yana olmak veya “milletin dĆ¼Åmanı” olmak gibi iki kategori vardı![71]
KABATAÅ YALANI VE TĆRK(Ä°YE) SAÄI
Tam da bu noktada “15 Temmuz” deyince; Ahmet Hakan’ın, “KabataÅ yalanını yalan yapan Åey”;[72] Fatih YaÅlı’nın, “TersyĆ¼z edilmiÅ hakikĆ¢t,”[73] saptamalarıyla mĆ¼semma ya da ‘Star’da yazan Cem KĆ¼Ć§Ć¼k’Ć¼n, KabataÅ’ta bir kadına saldırıldıÄı haberlerinin bir kurgu olduÄunu ve iyi yƶnetilemediÄini itiraf ettiÄi[74] KabataÅ Olayı’nı anımsamamak mĆ¼mkĆ¼n deÄil…[75]
HatırlanacaÄı Ć¼zere Gezi DireniÅi sırasında BahƧelievler Belediye BaÅkanı Osman DevelioÄlu’nun gelini Zehra DevelioÄlu KabataÅ’ta bebeÄi ile birlikte eylemcilerin saldırısına uÄradıÄı iddiaları (“KabataÅ Yalancısı” olarak anılan[76]) gazeteci Elif Ćakır tarafından gĆ¼ndeme taÅınmıÅtı.[77]
“Ä°ddia”ya gƶre KabataÅ’ta, baÅƶrtĆ¼lĆ¼ ve kucaÄındaki 6 aylık bebeÄi olan bir kadını, belden yukarıları Ƨıplak, ellerinde deri eldivenler, baÅlarında siyah bandanalar bulunan 80-100 kiÅilik grubun, dƶvdĆ¼ÄĆ¼ ve Ć¼zerlerine idrarlarını yaptıÄı iddiasının en ƶnde gelen savunucularından gazeteci Elif Ćakır’ın o dƶnemdeki avukatlarından Fidel Okan, KabataÅ’ta ƶne sĆ¼rĆ¼ldĆ¼ÄĆ¼ gibi bir olay yaÅanmadıÄını sƶylese de;[78] KabataÅ yalanı Ć¼zerine ErdoÄan’ın emriyle seferber olan polis, Zehra DevelioÄlu’nun taciz edildiÄine dair kanıt bulamadı ama bƶlgedeki esnaf sorgulandı, yurttaÅlar suƧlu muamelesi gƶrdĆ¼, 161 kiÅi incelemeye alındı.
ErdoÄan’ın da emriyle Ä°stanbul polisi seferber oldu. SoruÅturma; Ä°stanbul AsayiÅ Åube MĆ¼dĆ¼rlĆ¼ÄĆ¼, Ä°stihbarat Åube MĆ¼dĆ¼rlĆ¼ÄĆ¼, GĆ¼ven Timleri Åube MĆ¼dĆ¼rlĆ¼ÄĆ¼, Spor GĆ¼venliÄi Åube MĆ¼dĆ¼rlĆ¼ÄĆ¼, BeÅiktaÅ ve BeyoÄlu ilƧe emniyet mĆ¼dĆ¼rlĆ¼kleri, TEM Åube MĆ¼dĆ¼rlĆ¼ÄĆ¼, GĆ¼venlik Åube MĆ¼dĆ¼rlĆ¼ÄĆ¼, Olay Yeri Ä°ncelenme Åube MĆ¼dĆ¼rlĆ¼ÄĆ¼ ve Organize SuƧlarla MĆ¼cadele Åube MĆ¼dĆ¼rlĆ¼ÄĆ¼’nce koordineli olarak yĆ¼rĆ¼tĆ¼ldĆ¼.
Yine rapora gƶre olay yeri ve gĆ¼zergĆ¢hında bulunan Karakƶy-Taksim-Ortakƶy arasında kalan yaklaÅık 8 km’lik bƶlgede bulanan tĆ¼m iÅyerleri ve kamu kurumları ile gƶrĆ¼ÅĆ¼ldĆ¼. Buralara ait gĆ¼venlik kameralarının olup olmadıÄının tespiti yapıldı. Yapılan ƧalıÅmalar neticesinde; (151) farklı yere ait Mobese ve gĆ¼venlik kameralarının bulunduÄu tespit edildi. Tespit edilen her kameranın olaydan ƶnce ve sonrasını kapsayan 6 saatlik gƶrĆ¼ntĆ¼ kaydı talep edildi.
Elde edilen (81) farklı iÅyeri ve Mobese kameralarına ait olan yaklaÅık 1800 saatlik kamera kayıtları, Radyo TV ve Foto Film Åube MĆ¼dĆ¼rlĆ¼ÄĆ¼ gƶrevlilerince kayıt edilen 200 saatlik kamera kaydı, GĆ¼venlik Åube MĆ¼dĆ¼rlĆ¼ÄĆ¼’nden alınan 50 saatlik kamera kaydı, TEM Åube MĆ¼dĆ¼rlĆ¼ÄĆ¼’nden alınan 450 saatlik kamera kaydı ve Ćevik Kuvvet Åube MĆ¼dĆ¼rlĆ¼ÄĆ¼’ne baÄlı TOMA araƧlarındaki kameralardan elde edilen 60 saatlik kamera kaydı birleÅtirilip kare kare incelendi. Bu incelemede Karakƶy’den Salıpazarı tarafından KabataÅ’a, BeÅiktaÅ tarafından KabataÅ’a, GĆ¼mĆ¼Åssuyu yƶnĆ¼nden KabataÅ’a kısaca olayın gerƧekleÅtiÄi yere her alandan gelenler kare kare izlenip tespit edildi.
1 Haziran gĆ¼nĆ¼ne ait olan gƶrsel medyada ve sosyal paylaÅım sitelerinde yer alan gƶrĆ¼ntĆ¼ ve fotoÄraflar da tarandı. Olay gĆ¼nĆ¼ veya genel olarak olay yeri Ƨevresinde seyyar satıcılık yapan, garson, esnaf, gĆ¼venlik gƶrevlisi, tezgĆ¢h aƧtıÄı belirlenen 24 kiÅiyle gƶrĆ¼ÅĆ¼ldĆ¼, yazılı beyanları alındı. GƶrĆ¼ÅĆ¼len Åahıslar sƶz konusu olaya tanık olmadıklarını beyan ettiler. GĆ¼ven Timleri Åube MĆ¼dĆ¼rlĆ¼ÄĆ¼’ne baÄlı 20 tim olay yeri civarında tanık bulmaya yƶnelik sokak sokak ƧalıÅtı.[79]
Ancak bunlardan da hiƧbir Åey Ƨıkmazken; KabataÅ gƶrĆ¼ntĆ¼lerinin ellerinde olduÄunu dile getiren AKP Adıyaman Milletvekili Mehmet Metiner,[80] canlı yayında Ƨark etti. Gezi olayları sırasında KabataÅ gƶrĆ¼ntĆ¼lerini izlediÄini belirten Ä°smet Berkan da “ƶzĆ¼r dilemek” zorunda kaldı![81]
KabataÅ iftirası iktidarın ve onun paƧasına yapıÅık yaÅayanların yalanı nasıl Ƨekinmeden siyasi bir enstrĆ¼man olarak kullanabildiklerini aƧıkƧa gƶsterirken; KabataÅ yalanı uzun sĆ¼re gĆ¼ndemde tutuldu. Dƶnemin BaÅbakanı ErdoÄan meydanlarda bu iftirayı gƶzĆ¼nĆ¼ kırpmadan savundu. Ä°ktidarın medyası da olmayan bir linƧ giriÅimini ƶnce yarattı sonra yaydı…
Hadi ErdoÄan’dan bir alıntıyı hatırlayalım. KabataÅ bir yalan diyenlere ne demiÅti: “Sizin insanlıÄınız ƶldĆ¼ mĆ¼ be? Sizin vicdanınız bu kadar mı karardı? Ćocuklarınızın, eÅinizin yĆ¼zĆ¼ne nasıl bakabiliyorsunuz be? Sizin Ƨocuklarınızın baÅına gelseydi bƶyle mi davranırdınız? Vicdan... Vicdan... Vicdan...”[82]
Bƶylesine bir demagojinin TĆ¼rk(iye) saÄının temel argĆ¼manlarından olduÄunu bir an dahi unutmadan; Ćmit Alan’ın, “KabataÅ yalanı, yaÅayan bir organizmaya dƶnĆ¼ÅtĆ¼,”[83] notunu TĆ¼rk(iye) saÄı tarihi aƧısından bir kere daha hatırlamakta yarar var.
TĆRK(Ä°YE) SAÄINA NOTLAR
Siyaset bilimci CangĆ¼l Ćrnek’in, “DP Ƨizgisindeki saÄ ile Ä°slĆ¢mcı ve ırkƧı sapmalar, uÄursuz Amerikancılık bayraÄını ellerinden dĆ¼ÅĆ¼rmedi, sĆ¼rekli daha ileriye taÅıdı”[84] notunu dĆ¼ÅtĆ¼ÄĆ¼ zeminde; “TĆ¼rkiye’nin 1950’de Ƨok partili modele geƧilse de ‘otoriter siyasi kĆ¼ltĆ¼r’ ve ‘kuvvetler birliÄi ilkesi’ savunuculuÄuyla tam demokratik sistemi uygulanmıyor”ken;[85] “Otoriter Demokrasi”[86] denen bir ucubeden de sƶz etmek mĆ¼mkĆ¼ndĆ¼!
BugĆ¼n Tayyip ErdoÄan’ın ve onun peÅinden giden AKP’lilerin TĆ¼rkiye’ye vermek istedikleri yƶnĆ¼nĆ¼n ƶnemli bir kaynaÄı, 1950’lerden sonra yeraltından yeryĆ¼zĆ¼ne Ƨıkan mukaddesatƧı hareketlerle, TĆ¼rk siyasal yaÅamında hep ayrıcalıklı bir yer edinmiÅ milliyetƧi akımların buluÅmalarıdır. Bu buluÅmanın ƶnemli ilk adımı 1951’de kurulan ve iki yıl sonra kapatılan TĆ¼rk MilliyetƧiler DerneÄi idi.[87] Bu giriÅimle milliyetƧi-mukaddesatƧı bileÅimin temelinin atıldı. Ćok daha sonra TĆ¼rk-Ä°slĆ¢m sentezi olarak adlandırılacak terkipte ve TĆ¼rk milliyetƧiliÄinin muhafazakĆ¢r bir Ƨizgiye oturmasında bu kısa ƶmĆ¼rlĆ¼ derneÄin ƶnemli payı vardı.
Bu milliyetƧi-mukaddesatƧı izdivacının bir baÅka uzantısı, 1951’de kurulan ve hĆ¢len faaliyette olan Ä°lim Yayma Cemiyeti’dir. BaÅbakan Yardımcısı Numan KurtulmuÅ’un 2016 Nisan’ında, “Bir milletin diriliÅ Ć¶ykĆ¼sĆ¼nĆ¼n en ƶnemli safhalarından biri” olarak tanımladıÄı bu cemiyetin yanında KomĆ¼nizmle MĆ¼cadele Derneklerini saymak gerekir. Ä°lim Yayma Cemiyeti’nin dindar genƧlik yetiÅtirme gayretleri yanında; komĆ¼nizmle mĆ¼cadele amaƧlı -1950, 1956 ve 1963’te Ć¼Ć§- dernek kuruldu.[88]
Kendini Cumhuriyet politikalarının maÄduru olarak gƶrenlerin birleÅtiÄi sƶz konusu dernekler, bugĆ¼n Ƨok daha aƧık biƧimde AKP yƶneticilerinin dile getirdiÄi, TĆ¼rk saÄında maÄduriyet saplantısıyla oluÅan hıncın yoÄunlaÅma alanlarıdır.
GeƧmiÅteki laiklik uygulamalarına duyulan tepkiden beslenen ama onu kat be kat aÅan bir hınƧtır bu. KomĆ¼nizme ve sola karÅı gibi gƶzĆ¼kse de aslında maÄduriyetin esas kaynaÄı olarak gƶrĆ¼len Kemalizm’e ve onun temsil ettiÄi modernlik simge ve pratiklerine karÅıdır.[89]
KomĆ¼nizmle MĆ¼cadele DerneÄi iƧinde ve Ƨevresinde toplananların, reaksiyoner refleksleri gĆ¼Ć§lĆ¼, yerlici/ millici ƶzellikleri aÄır basan kiÅiler olduÄuna dikkat Ƨekip, bĆ¼yĆ¼k kentlerin merkezlerindeki Batılı, modern ve laik dĆ¼nya algılarına karÅı bĆ¼yĆ¼k bir hınƧ duymalarına yol aƧtı.
Sol dĆ¼ÅĆ¼nce ve hareketlere karÅı devletin benimsediÄi sert bastırma politikalarını sahiplenmeye, bunun taÅeronluÄunu, hatta en kirli iÅlerini yapmaya gƶtĆ¼ren bir hınƧtır bu. ĆrneÄin, 1969’da Kanlı Pazar’ı MTTB (o dƶnem baÅkanı Åimdi Meclis baÅkanı olan Ä°smail Kahraman’dı) ile el ele gerƧekleÅtirir. Devletin dĆ¼ÅmanlaÅtırma politikalarının en etkili araƧlarından biri olmuÅtur. AP ve CKMP arasındaki ƧekiÅmede, Risale-i Nur talebelerinin de desteÄiyle, 1967’de mukaddesatƧı yƶnĆ¼ aÄır basan KomĆ¼nizmle MĆ¼cadele DerneÄi, 1971’de sıkıyƶnetim kararıyla kapandı. Gƶrevini baÅarıyla tamamlamıÅtı.
BugĆ¼n TĆ¼rk saÄının milliyetƧi-mukaddesatƧı Ƨizgide oluÅturduÄu bĆ¼yĆ¼k ittifakın kaynaklarını ararken 1970 baÅlarında Ä°slĆ¢mcı- milliyetƧi izdivacının ƶnemli bir adresi olan Yeniden Milli MĆ¼cadele hareketini ve gƶreli daha iyi bilinen Aydınlar OcaÄı’nı da dĆ¢hil etmek gerekir. Hepsini birlikte ele alınca, TĆ¼rk saÄ siyasal-toplumsal tahayyĆ¼lĆ¼nĆ¼n haritası bĆ¼tĆ¼nĆ¼yle ortaya Ƨıkıyor ve bugĆ¼n TĆ¼rk saÄının bĆ¼tĆ¼n bunlardan beslenmiÅ ama zembereÄinden boÅalmıŠhĆ¢linin iktidarda olduÄu daha aƧık gƶrĆ¼lĆ¼yordu.[90]
BÄ°R UYARI
Giordano Bruno’nun, “Zaman her Åeyi alır ve her Åeyi verir,” saptaması eÅliÄinde diyeceklerimizi toparlarsak; TĆ¼rk(iye) saÄının bir Ć¼rĆ¼nĆ¼ olarak 15 Temmuz darbe giriÅimine iliÅkin; “… ‘FETĆ’cĆ¼lerin de Åunu anlaması gerekiyor; Åifre ƧƶzĆ¼ldĆ¼, yalanlar bitti, kaybettiniz,”[91] diyen Nedim Åener’i ciddiye almak mĆ¼mkĆ¼n deÄilken; Ali Sirmen’in, “15 Temmuz’dan sonra, artık bir daha askeri darbe olur mu? Siz ne dersiniz?”[92] sorusu hĆ¢lĆ¢ gĆ¼ndemdedir.
Bu soru karÅısında denilebilecek olan Åu: 15 Temmuz darbe giriÅiminin bastırılmasının kendisi, TĆ¼rkiye’de “BaÅkanlık sistemi”ne geƧiÅi saÄlayan bir darbedir. Ve bu “darbe rejimi” sĆ¼rmektedir.
Bu durumda, “Koyu bir karanlıkla sarıldıÄımızı dĆ¼ÅĆ¼ndĆ¼ÄĆ¼mĆ¼zde, bir parıltı karanlıkları yararak ıÅıldamaya baÅlamıÅtır bile,”[93] ifadesinde dile getirilen, bir imkĆ¢n ve elbette tehdittir…
“Ä°yi de ne yapmalı” mı?
Ćncelikle “Yeni Gezi: Sandık! ĆıkıŠÅudur: Kazasız, belasız, usulĆ¼yle, hakkıyla, hukukuyla sandıÄa gitmek,”[94] halisĆ¼nasyonlarını bir kenara bırakıp; ƧƶzĆ¼mĆ¼n aÅaÄıdan yukarıya bir kitle hareketiyle mĆ¼mkĆ¼n olduÄunun altını Ƨizerek; tĆ¼m ƶtekileÅtirilenleri emek eksenli toplumsal muhalefet saflarında top(ar)lamaktır…
Bunun baÅka yolu yoktur ve olmamıÅtır da!
Totaliter rejimlerde, ƶzgĆ¼rlĆ¼klerin yok edilmesine ve yoksulluÄa karÅı tahammĆ¼lĆ¼ saÄlamak, kitlesel patlamaları ƶnlemek iƧin birey, kendi gƶzĆ¼nde deÄersizleÅtirilir. Bireyin kendini geliÅtireceÄi, gĆ¼Ć§lendireceÄi, ƶÄreneceÄi olanaklar engellenir.
Medya yalan sƶyler. EÄitim-ƶÄretim iÅlevsizleÅtirilir. Sorgulayan, baÅkaldıran insan yok edilirken; rejim gĆ¼Ć§lĆ¼ ve haklı gƶrĆ¼nmek iƧin “biz” ve “ƶtekiler”i yaratır. YarattıÄı ƶtekileÅtirmeden beslenir. Ta ki “ƶtekilerin” tamamı tĆ¼ketilip, sıra “biz”e gelinceye kadar…
O hĆ¢lde bizi yaratmak iƧin ƶtekileÅtirilenlere -akıl vermeden![95]- sahip Ƨıkmalıyız…
Ćtesi mĆ¼cadele iÅidir! ĆĆ¼nkĆ¼ “15 Temmuz’un kayıp silahları”yla[96] birlikte hemen her Åeyle Cumhuriyet’in dizaynı deÄiÅmiÅtir.[97]
15 Temmuz’dan sonra bir Åeylerin yerli yerine oturması/ oturtulabilmesi bĆ¼yĆ¼k/ radikal altĆ¼st oluÅlarla mĆ¼mkĆ¼ndĆ¼r!
7 Temmuz 2021 12:45:14, Ä°stanbul.
N O T L A R
[1] Friedrich Nietzsche.
[2] Orhan Bursalı, “Geliyorum Diyen Darbe ve Karanlık Sayfalar”, Cumhuriyet, 16 Temmuz 2017, s.6.
[3] Ahmet Åık, “Adım Adım Kanlı Geceye DoÄru”, Cumhuriyet, 10 Aralık 2016, s.11.
[4] Mehmet Y. Yılmaz, “Darbe GiriÅimi KıÅlada Ćnlenebilir miydi?”, HĆ¼rriyet, 11 Temmuz 2017, s.19.
[5] Mehmet Y. Yılmaz, “Darbe GiriÅimini Neden Ćnleyemediler”, HĆ¼rriyet, 12 Mayıs 2017, s.21.
[6] Mehmet Y. Yılmaz, “Bu Ćnlenemeyecek Bir Darbe GiriÅimi DeÄildi”, HĆ¼rriyet, 30 Kasım 2016, s.17.
[7] Mehmet Y. Yılmaz, “15 Temmuz GĆ¼nĆ¼ Ćok Belirtiler ĆıkmıÅtı”, HĆ¼rriyet, 26 Kasım 2016, s.17.
[8] Kadir Cangızbay, “Bunlara Laf Edilmez”, BirgĆ¼n, 15 Ekim 2016, s.9.
[9] “DemirtaÅ’tan Ćarpıcı Ä°ddia: Darbede AKP’li Ä°zi Ćıkabilir”, 26 Temmuz 2016… http://www.durus24.net/haber/2856/demirtastan-carpici-9
[10] ErtuÄrul KĆ¼rkĆ§Ć¼, “Bir Yaz Gecesi RĆ¼yası: ‘15 Temmuz Destanı’…”, Yeni YaÅam, 16 Temmuz 2020, s.10.
[11] Mehmet Tezkan, “Devletin İƧinden Åeytan Ćıktı”, Milliyet, 11 Temmuz 2017, s.5.
[12] UÄur DĆ¼ndar, “KontrolsĆ¼z Darbe!”, SƶzcĆ¼, 2 Kasım 2017, s.4.
[13] Aykut ErdoÄdu-Aytun Ćıray-Sezgin Tanrıkulu-Zeynel Emre, 15 Temmuz GerƧekleri, Haz: ÅĆ¼krĆ¼ KĆ¼Ć§Ć¼kÅahin, Ä°mge Kitabevi, 2018.
[14] “15 Temmuz’un BilanƧosu”, Cumhuriyet, 15 Temmuz 2020, s.12.
[15] Ankara Cumhuriyet BaÅsavcısı YĆ¼ksel Kocaman, AKP’nin FGC konusunda “KandırıldıÄımızı anladık” diyerek milat ilan ettiÄi 17-25 Aralık’ı soruÅturmalar konusunda toptan bir kriter olarak gƶrmediklerini belirterek, “ĆrgĆ¼tĆ¼n yƶnetici takımını alalım, adam himmet toplamıÅ, ƶrgĆ¼t adına toplantılar dĆ¼zenlemiÅ. Sohbetleri o organize etmiÅ. Bu kiÅi 17-25’ten ƶnce de sonra da sorumludur,” dedi. (Alican UludaÄ, “BaÅsavcı Kocaman: ‘17-25 Milat DeÄil’…”, Cumhuriyet, 16 Kasım 2017, s.6.)
[16] Mehmet Y. Yılmaz, “Kandırılanların Sıralı Tam Listesi!”, HĆ¼rriyet… http://www.halkinbirligi.net/kandirilanlarin-sirali-tam-listesi/
[17] Mesut Hasan Benli, “HSYK’nın Ä°tirafƧı BaÅkanvekili Yargıtay’daki PazarlıÄı Anlattı: 160’ın 140’ını Ä°stedi”, HĆ¼rriyet, 17 Kasım 2016, s.18.
[18] Alican UludaÄ, “Eski HSYK BaÅkanvekili Hamsici: Hocaefendi 140 Ćye Ä°stiyor”, Cumhuriyet, 17 Kasım 2016, s.14.
[19] Alican UludaÄ, “Eski HSYK Yƶneticisi Ä°brahim Okur’un GĆ¼len Ä°tirafları: Fidan Bizi Uyarmadı”, Cumhuriyet, 7 Ocak 2017, s.6.
[20] Alican UludaÄ, “AKP Yanlısı Diye Aldık”, Cumhuriyet, 20 Aralık 2017, s.4.
[21] “KılıƧdaroÄlu ‘KontrollĆ¼ Darbe’ Dedi, Siyaset DĆ¼nyası KarıÅtı”, HĆ¼rriyet, 3 Nisan 2017… http://www.hurriyet.com.tr/kilicdaroglu-kontrollu-darbe-dedi-siyaset-dunyasi-karisti-40415873
[22] Alican UludaÄ, “MÄ°T Darbeyi DeÄil Akıl SaÄlıÄını AraÅtırdı”, Cumhuriyet, 17 Temmuz 2017, s.11.
[23] Alican UludaÄ, “AKP-FETĆ AkrabalıÄı”, Cumhuriyet, 19 Ocak 2017, s.6.
[24] “FETĆ’den Tutuklanan Savcı: ErdoÄan’ın da Sadullah Ergin’in de Haberi Vardı”, Cumhuriyet, 11 Aralık 2016, s.13.
[25] “AB Ä°stihbaratının Darbe Raporu Ortaya Ćıktı”, 17 Ocak 2017… http://www.politez.com/detail/politez-/7537/ab-istihbaratinin-darbe-raporu-ortaya-cikti#.WH5ZwfmLTIV
[26] “Kemal KılıƧdaroÄlu: Elimde Ćzel Dosya Var”, Cumhuriyet, 4 Nisan 2017, s.4.
[27] “Darbelere KarÅı Tam Demokrasi”, Cumhuriyet, 15 Temmuz 2019, s.5.
[28] ĆzgĆ¼r Mumcu, “Bir YıldƶnĆ¼mĆ¼nĆ¼n DĆ¼ÅĆ¼ndĆ¼rdĆ¼kleri”, Cumhuriyet, 15 Temmuz 2017, s.3.
[29] “Ćlkemizde manevi cebir unsurlu sivil darbe olayının gerƧek yĆ¼zĆ¼ gƶrĆ¼lemediÄinden, zaman zaman kimin eli kimin darbesinde bilinmeyen ortamda, aynı amaca yƶnelik ama ayrı aleyhtarların tezgĆ¢hladıkları birbirlerinin darbelerini yĆ¼rĆ¼tĆ¼p, Ć¼stĆ¼ne oturma eylemlerine tanık olunmaktadır. 15 Temmuz 2016 darbe teÅebbĆ¼sĆ¼ ile 20 Temmuz 2016 sivil darbesi bu olayın tipik bir ƶrneÄidir.” (Ali Sirmen, “… ‘Darbe’yi AƧıkƧa KonuÅmak-III”, Cumhuriyet, 15 Ocak 2021, s.4.)
[30] ĆzgĆ¼r Mumcu, “Darbe 1999’da Ä°hbar Edildi”, Cumhuriyet, 3 Haziran 2017, s.3.
[31] “15 Temmuz darbe giriÅimine katıldıÄı gerekƧesiyle yaptırım gƶren askerlerin orduya katılmaları -Hava Harp Okulu kayıt ƶlĆ§Ć¼t alınırsa- aÄırlıklı olarak 12 EylĆ¼l darbesi sonrası dƶnemde baÅlamıÅ. Analizdeki 43 generalden 21’i, 1980-1983 aralıÄında Hava Harp Okulu’na adım atmıÅtır. Bunlardan 19’unun katılıÅı ise Ćzal’lı yılların ilk dƶnemine denk geliyor. ĆĆ§Ć¼nĆ¼n giriÅi ise 1980 ƶncesidir.” (Sedat Ergin, “15 Temmuz ve Hava Kuvvetleri (3) - 15 Temmuz Darbesi 12 EylĆ¼l’de BaÅlamıŔ, HĆ¼rriyet, 23 EylĆ¼l 2017, s.18.)
[32] “… ‘Gizli ĆrgĆ¼t’ DeÄil, Koalisyon OrtaÄınızdı!”, BirgĆ¼n, 15 Ekim 2016, s.8.
[33] Cemil Ertem, “FETĆ’nĆ¼n ve 15 Temmuz’un Tarihi ve BugĆ¼nĆ¼...”, Milliyet, 14 Temmuz 2017, s.9.
[34] Nedim Åener, “Darbe DeÄil Suikast”, HĆ¼rriyet, 11 Mayıs 2020, s.14.
[35] Ergin YıldızoÄlu, “14 Aralık’ta Ne Oldu?”, Cumhuriyet, 17 Aralık 2014, s.8.
[36] Orhan Bursalı, “Darbe GiriÅiminin Karanlık Sayfası”, Cumhuriyet, 29 Kasım 2016, s.6.
[37] Ahmet Åık, “YandaÅ Yazar Ä°ddiası: HĆ¼kĆ¼met Darbeyi Biliyordu”, Cumhuriyet, 10 Kasım 2016… http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/628777/Yandas_yazar_iddiasi__Hukumet_darbeyi_biliyordu.htm
[38] Cem TV, 2019’a doÄru siyaset programı’ndan…
[39] Alican UludaÄ, “15 Temmuz’un Sırları... MÄ°T 7 Saat Ćnce Duydu”, Cumhuriyet, 21 Mayıs 2017, s.11.
[40] Alican UludaÄ, “MÄ°T Darbeyi DeÄil Akıl SaÄlıÄını AraÅtırdı”, Cumhuriyet, 17 Temmuz 2017, s.11.
[41] Ahmet Åık, “… ‘Faaliyet BaÅlıyor’ Dedi Akar’ın Odasına Gitti”, Cumhuriyet, 11 Aralık 2016, s.6.
[42] “Darbelere KarÅı Tam Demokrasi”, Cumhuriyet, 15 Temmuz 2019, s.5.
[43] Abdulkadir Selvi, “Akıncı ĆssĆ¼’nĆ¼n Bilinmeyenleri”, HĆ¼rriyet, 26 Ekim 2017, s.23.
[44] Ahmet Åık, “Cemaat Orduyu Nasıl Ele GeƧirdi”, Cumhuriyet, 9 Aralık 2016, s.7.
[45] “Marmaris Ä°ddianamesinden Detaylar... Askerler Otele GirdiÄinde ErdoÄan Ä°stanbul’a VarmıŔ, Cumhuriyet, 3 Aralık 2016, s.4.
[46] Mahmut Lıcalı, “Darbe Komisyonu’nda Bir Skandal Daha”, Cumhuriyet, 22 Aralık 2017, s.5.
[47] Mustafa Balbay, “15 Temmuz 2016...”, Cumhuriyet, 14 Temmuz 2019, s.9.
[48] Alican UludaÄ, “Adil ĆksĆ¼z Bilmecesi... GƶrĆ¼Åmeleri de Sır KaƧıÅları da”, Cumhuriyet, 5 Nisan 2017, s.13.
[49] Mehmet Y. Yılmaz, “Darbecinin BaÅbakanlık Kriz Masasında Ne Ä°Åi Vardı?”, HĆ¼rriyet, 29 Aralık 2016, s.19.
[50] Sedat Ergin, “Orgeneral Ćmit DĆ¼ndar’ın TanıklıÄı”, HĆ¼rriyet, 1 Mart 2018, s.18.
[51] Sedat Ergin, “Orgeneral Akar’ın Ä°fadesinde HĆ¢kim Neleri Merak Etti”, HĆ¼rriyet, 28 Mart 2018, s.14.
[52] Mustafa Balbay, “15 Temmuz Raporu Kaybolursa…”, Cumhuriyet, 15 Temmuz 2020, s.6.
[53] Mehmet Ali GĆ¼ller, “15 Temmuz’u Bastıranların Tasfiyesi”, Cumhuriyet, 3 AÄustos 2020, s.12.
[54] http://www.tr724.com/tutuklu-tuggeneral-darbe-tesebbusu-akar-ve-fidanin-plani-bilgisi-ve-kontrolu-dahilinde-olmustur/
[55] Alican UludaÄ, “Yıldız, YazılmamıŠ15 Temmuz Kitabının PeÅindeler”, Cumhuriyet, 2 AÄustos 2020, s.6.
[56] ErtuÄrul KĆ¼rkĆ§Ć¼, “15 Temmuz’un Bedelini Kim Ćdeyecek?”, Yeni YaÅam, 23 Ocak 2020, s.7.
[57] Aydın Engin, “Ä°ki Yıl Ćnce Bu Gece”, Cumhuriyet, 15 Temmuz 2018, s.8.
[58] Sinan TartanoÄlu, “Yeni Sistemin TaÅları OHAL’de DƶÅendi: Zemin Bƶyle Hazırlandı”, Cumhuriyet, 18 Temmuz 2018, s.7.
[59] “KHK’lı ĆÄretmen Ä°nÅaatta Hayatını Kaybetti”, BirgĆ¼n, 16 Nisan 2019, s.6.
[60] Saygı ĆztĆ¼rk, “BaÅbakan Yardımcısı TuÄrul TĆ¼rkeÅ: FETĆ Operasyonu Cadı Avına DƶndĆ¼rĆ¼lĆ¼yor, Bu Ćok Sakıncalı”, SƶzcĆ¼, 14 AÄustos 2016, s.4.
[61] “Akıncı ĆssĆ¼ Davasında Salon KarıÅtı: Ä°Åkence GƶrĆ¼yoruz”, Cumhuriyet, 7 Kasım 2017, s.6.
[62] Ćmmet Erkan, “15 Temmuz ve 16 Nisan’ın Sosyolojik Analizi”, Yeni Åafak, 12 Mayıs 2017, s.16.
[63] “3. yılında darbe giriÅimini engellemeye ƧalıÅırken Åehit ve gazi olanlar iƧin baÅlatılan kampanyada toplanan paralar hĆ¢lĆ¢ sahiplerine ulaÅmadı.” (Zehra Ćzdilek, “15 Temmuz BaÄıÅları Nerede?”, Cumhuriyet, 15 Temmuz 2019, s.4.) “15 Temmuz iƧin toplanan yĆ¼zlerce milyon lira baÄıŠve kurulan vakıf ortada yok. 16 Ocak 2016 tarihi itibarıyla toplandıÄı aƧıklanan 309 milyon TL’nin deÄerlendirileceÄi TĆ¼rkiye Åehit Yakınları ve Gaziler DayanıÅma Vakfı’nın kayıtlı adresinin boÅ.” (Mahmut Lıcalı, “15 Temmuz Kurulan Vakıf Ortada Yok”, Cumhuriyet, 16 Ekim 2019, s.9.)
[64] “15 Temmuz’un tarihini yazanlar ‘gƶrĆ¼nmez bir gĆ¼cĆ¼n/elin’ yıllarca general terfi ve atamalarına mĆ¼dahil olduÄunu kayda geƧecektir.” (Nihat Ali Ćzcan, “Darbe GiriÅiminin Anatomisine Dair (2)”, Milliyet, 11 Temmuz 2017, s.14.)
[65] Mustafa Balbay, “15 Temmuz AKP’nin Hezimetidir: Tez, Yeni Bir Sentez...”, Cumhuriyet, 18 Temmuz 2019, s.9.
[66] Aslı AydıntaÅbaÅ, “15 Temmuz Muhasebesi”, Cumhuriyet, 16 Temmuz 2017, s.11.
[67] Ali Sirmen, “Darbeyi AƧıkƧa KonuÅmak - II”, Cumhuriyet, 12 Ocak 2021, s.4.
[68] Ćrsan K. Ćymen, “15 Temmuz Tiyatrosu”, Cumhuriyet, 20 Temmuz 2020, s.12.
[69] Erk Acarer, “Allah’ın LĆ¼tfudur, Yeni Dƶnemin Kapıları AƧıldı”, BirgĆ¼n, 16 Temmuz 2017, s.2.
[70] Fatih YaÅlı, “15 Temmuz’un Birinci YıldƶnĆ¼mĆ¼nde TĆ¼rkiye”, BirgĆ¼n, 16 Temmuz 2017, s.3.
[71] Nuray Mert, “15 Temmuz’un Anlamı”, Cumhuriyet, 17 Temmuz 2017, s.5.
[72] Ahmet Hakan, “KabataÅ Yalanını Yalan Yapan Åey”, HĆ¼rriyet, 19 Åubat 2015, s.6.
[73] Fatih YaÅlı, “Ä°kinci KabataÅ Vakası ve TersyĆ¼z EdilmiÅ HakikĆ¢t”, BirgĆ¼n, 22 Haziran 2017, s.3.
[74] “Cem KĆ¼Ć§Ć¼k’ten KabataÅ Ä°tirafı: Kurguydu, Ä°yi Yƶnetilemedi”… http://www.siyasetcafe.com/Medya-Haberleri/15392-kucukten-kabatas-itirafi-kurguydu-iyi-yonetilemedi
[75] “KabataÅ’ta Gezi direniÅƧilerinin darp ve cinsel tacizine uÄradıÄını ƶne sĆ¼ren Zehra D. vermiÅ olduÄu ifadede yerlerde sĆ¼rĆ¼klendiÄini, erkeklerin Ć¼zerine idrarlarını yaptıÄını, kĆ¼fĆ¼rler ettiÄini ƶne sĆ¼rĆ¼yor. Ancak bu ifadeler, gazetecilerin Zehra D’nin sƶylediÄi ifadeler olarak kaleme aldıÄı yazılarla ƶrtĆ¼ÅmĆ¼yor.
Gezi DireniÅi’nde KabataÅ’ta yaÅandıÄı ƶne sĆ¼rĆ¼len olayı kaleme alan Elif Ćakır’la ilgili Taraf Gazetesi yazarı Murat SeƧkin’in 25 Ekim 2015 gĆ¼nĆ¼ yazdıÄı iddiaların ardından, Elif Ćakır, maÄdur olduÄunu ƶne sĆ¼ren Zehra D’nin ifade tutanaklarını sosyal medya hesabından paylaÅtı. Gezi DireniÅƧilerinin darp ve cinsel tacizine uÄradıÄını ƶne sĆ¼ren Zehra D’nin vermiÅ olduÄu ifade ile Ćakır’ın ve yandaÅ yazarların yazdıkları arasındaki farklılık dikkat Ƨekiyor.
Gezi DireniÅi sırasında KabataÅ’ta baÅƶrtĆ¼lĆ¼ bir kadının darp ve cinsel tacize uÄradıÄına iliÅkin sƶyleÅide imzası bulunan Ćakır’ın editƶr ile arasında geƧtiÄi ƶne sĆ¼rĆ¼len diyaloÄu, o dƶnemki Star Gazetesi editƶrĆ¼, Taraf gazetesi yazarı Murat SeƧkin kƶÅesinde yazdı. SeƧkin, Ćakır’a editƶrĆ¼n ‘Bunları bu kadın mı anlattı’ sorusu Ć¼zerine ‘Psikolojik olarak bitmiÅ durumda... KonuÅacak hĆ¢li yoktu. Ne anlatabilirdi ki? Ama ne demek istediÄini ben anladım!’ cevabı verdiÄi iddiası kamuoyunun gĆ¼ndemine oturdu. Sƶz konusu iddia Ć¼zerine Elif Ćakır da maÄdur olduÄunu ƶne sĆ¼ren Zehra D’nin kiÅilik haklarına saygı gƶstermeksizin, aƧık telefon numaralarının yer aldıÄı ifade tutanaklarını sosyal medya hesabından paylaÅtı. Gezi DireniÅƧilerinin darp ve cinsel tacizine uÄradıÄını ƶne sĆ¼ren Zehra D. ifadede yerlerde sĆ¼rĆ¼klendiÄini, erkeklerin Ć¼zerine idrarlarını yaptıÄını, kĆ¼fĆ¼rler ettiÄini ƶne sĆ¼rĆ¼yor.
Mobese gƶrĆ¼ntĆ¼leri yayımlandıktan sonra Zehra D’nin darp ve cinsel tacize uÄradıÄını yazan gazeteciler yalancılık ile suƧlanmıŠbunun Ć¼zerine de 13 kƶÅe yazarı ‘Diliniz kaba, vicdanınız taÅ’ ortak baÅlıÄı ile ‘Kadının Beyanı Esastır’ iƧerikli kƶÅe yazıları yazmıÅtı. Kadının beyanının esas alınması ilkesine iliÅkin bir grup beyanın baÅka delillerle desteklenmeden tek baÅına mahkĆ»miyete sebep olmadıÄını savunurken, kadın hakları savunucuları ‘taciz ve tecavĆ¼z suƧlarında kadının beyanı esastır; aksini ispat erkeÄin yĆ¼kĆ¼mlĆ¼lĆ¼ÄĆ¼ndedir’ ilkesini benimsemekte. Ancak yargılamalarda bu ilke kararlara sık yansımaz.
Ćte yandan cinsel istismar maÄduru kiÅilerin ilk ifadelerinin ses ve video kaydı ile alındıktan sonra tekrar travma yaÅamaması iƧin bir daha sĆ¼recin anlattırılması istenmez. Ancak Zehra D. emniyet birimleri dıÅında iddia ettiÄi istismarı Elif Ćakır, BalƧiƧek Ä°lter, Halime KƶkƧe gibi gazeteciler baÅta olmak Ć¼zere hĆ¼kĆ¼mete yakın Ƨok sayıda gazetenin yazarına anlatmıŠya da anlatmaya zorlanmıÅtır.
Elif Ćakır, maÄdur olduÄunu ƶne sĆ¼ren Zehra D’nin ifade tutanaklarını sosyal medya hesabından paylaÅtı. Olayla ilgili yorumlar yapan Ćakır, savcıları gƶreve ƧaÄırarak ‘Ben sadece Z.D’nin anlattıklarını aktardım, rƶportaj kayıtlarımı vermeye hazırım’ dedi.
Elif Ćakır: ‘Ćzerleri Ƨıplak, elleri deri eldivenli, baÅlarında tuhaf bantlı 70-100 kadar adamın ortasında kaldım.’
Zehra D: ‘Deri eldiven yok’
Zehra D: ‘Bu Åahıslar arasında bulunan erkek Åahısların bĆ¼yĆ¼k bir kısmının Ć¼st kıyafeti yoktu, kimisinin kafasında siyah renkli bantlar bulunuyordu.’
Ä°smet Berkan: ‘GƶrĆ¼ntĆ¼de tacize uÄradıÄını sƶyleyen kadın kucaÄında bebeÄiyle bir kalabalıÄın arasına giriyor. BoÅ bir Ƨocuk arabasını da itiyor. Sonra Ƨocuk arabasının devrildiÄini gƶrĆ¼yorsunuz. Sonra kadın da Ƨıkıyor dıÅarıya. GƶrĆ¼ntĆ¼ bu.’
Zehra D: ‘Bebek arabada’
Zehra D: ‘ĆocuÄumun iƧerisinde bulunduÄu bebek arabası ile terminal binasının orada bulunan ıÅıklardan karÅıya geƧmek Ć¼zere ıÅıkların oraya geldim.’
AbdĆ¼lkadir Selvi: ‘KabataÅ Ä°skelesi’nin karÅısına geƧerken bir grup eylemciyi gƶrĆ¼yor. Bunların Gezi eylemcileri olduÄunu fark ediyor, hatta Ƨevre ve aÄaƧ eylemi yaptıkları iƧin de en ufak bir rahatsızlık hissetmiyor.’
Zehra D: ‘Bu Åahısların son gĆ¼nlerde Ć¼lkemizde meydana gelen protesto olaylarında Åahıslar olduÄunu anladım. Hızlı bir Åekilde bĆ¼feye gittim. Sonra da alandan uzaklaÅmak iƧin karÅıya geƧtim.’
Selvi: ‘Olay yerindeki bir adam mĆ¼dahale edip, genƧ anneyi kurtarmaya ƧalıÅıyor. Onu da dƶvĆ¼yorlar.’
Zehra D: ‘Ćevrede bulunan insanlar da yardımcı olmadı.” (Damla Yur, “KabataÅ’ta Yalanlar ve GerƧekler”, Cumhuriyet, 27 Ekim 2015, s.7.)
[76] KabataÅ’ta tĆ¼rbanlıya taciz ve BĆ¼lent ArınƧ’a suikast iddialarının ardından ErdoÄan’ın kızı SĆ¼meyye ErdoÄan’a suikast yapılacak haberi de ‘yalan’ Ƨıktı. BĆ¼lent ArınƧ’a suikast ile KabataÅ’ta tĆ¼rbanlı kadına taciz iddialarının ardından CumhurbaÅkanı Tayyip ErdoÄan’ın kızı SĆ¼meyye ErdoÄan’a suikast iddiası da “boÅ” Ƨıktı. (“… ‘SĆ¼meyye Suikastı’ Sahte Ćıktı”, Cumhuriyet, 9 AÄustos 2015, s.4.)
[77] “KabataÅ Yalancısı Olarak Anılacaksın”, Cumhuriyet, 3 Mart 2015, s. 7.
[78] “Elif Ćakır’ın Avukatından KabataÅ Ä°tirafı”, Cumhuriyet, 27 Åubat 2015, s.8.
[79] “2560 Saatlik GƶrĆ¼ntĆ¼ Ä°ncelendi... ĆstĆ¼ Ćıplak Kimse Yok Amirim”, Cumhuriyet, 9 Mart 2015, s.13.
[80] Ä°Åte Metiner’in aƧıklamaları: “O zaman bƶyle bir yalana neden ihtiyaƧ duymuÅsa, bugĆ¼n de bƶyle bir gerƧeÄe neden ihtiyaƧ hissettiÄini anlayabilmiÅ deÄilim. O zaman kalemini kırsın. Ben izlediÄimi sƶylemedim mesela, katıldıÄım televizyon programlarında bu gƶrĆ¼ntĆ¼lerin var olduÄunu sƶyledim. Niye var olduÄunu sƶyledim, Ć§Ć¼nkĆ¼ biz iktidar partisiyiz, Emniyet MĆ¼dĆ¼rlerimizi, ilgili birimlerimizi arar sorarız. Deriz ki bu gƶrĆ¼ntĆ¼ler var mı? O dƶnemin paralel mĆ¼dĆ¼rleri bu gƶrĆ¼ntĆ¼lerin elimizde olduÄunu sƶylediler. Biz de namert olduklarını bilmeden onların sƶylemiÅ oldukları sƶze itibar ederek, evet bu olayın gƶrĆ¼ntĆ¼leri var dedik. Ben dedim.” (“Metiner’den Canlı Yayında ‘KabataÅ’ Ćarkı”, Cumhuriyet, 27 Mart 2015, s.5.)
[81] “Gazetecinin gƶrevi, ƶnĆ¼ndeki tanık beyanları veya kanıtlar ne diyor olursa olsun ÅĆ¼pheciliÄini korumak, araÅtırmaya-soruÅturmaya devam etmek ve hakikĆ¢te ulaÅmaya ƧalıÅmaktır.
‘KabataÅ yalanı’ meselesinden sƶz ediyorum. Bundan bir yıl ƶnce, tam olarak 14 Åubat 2014’te HĆ¼rriyet’te Ƨıkan yazımda da sƶylemeye ƧalıÅtım; vahim bir gazetecilik hatası yapmıÅ, bir haberi yayınlamak-duyurmak iƧin yeterli kontrol sĆ¼recini uygulamamıÅtım.
O zaman da ƶyleydi, bugĆ¼n de: Bir bahane arıyor, bahanelerin arkasına sıÄınmaya teÅebbĆ¼s ediyor veya ‘ama’lı, ‘fakat’lı cĆ¼mleler kuruyor deÄilim; hatamın farkındayım. YapacaÄım herhangi bir aƧıklamanın konuyu daha da bĆ¼yĆ¼teceÄini dĆ¼ÅĆ¼nĆ¼p uzun bir sĆ¼re sustum. YanılmıÅım.
SuskunluÄum kibir gibi algılandı, bunca yıldır beni okuyan, yazdıklarımı samimiyetle takip edenler hayal kırıklıÄına uÄradılar. Okumayanlar da. Lafı dolandırmadan sƶyleyeyim: BirƧok kiÅinin gĆ¼venini sarstıÄım ve onları hayal kırıklıÄına uÄrattıÄım iƧin Ƨok Ć¼zgĆ¼nĆ¼m.
Bu satırları okuyanlar da lafı dolandırmadan anlasınlar; ‘Aslında Åunu diyor’, ‘Yok canım bƶyle demek istiyor’, ‘Ćyle deÄil bƶyle’ falan yok. ĆzgĆ¼nĆ¼m. Ve ƶzĆ¼r diliyorum.” (Ä°smet Berkan, “KabataÅ”, HĆ¼rriyet, 24 Mart 2015... http:// sosyal.hurriyet.com.tr/ yazar/ ismet-berkan_386/ kabatas_28535518)
[82] ĆzgĆ¼r Mumcu, “KabataÅ Gevezeleri”, Cumhuriyet, 4 Mart 2015, s. 3.
[83] Ćmit Alan, “… ‘KabataÅ Yalanı’ Tek Rƶportaja Ä°ndirgenmesin”, BirgĆ¼n, 28 Ekim 2015, s.7.
[84] OÄuzcan ĆnlĆ¼, “Demokrat Parti’nin Amerikancı BayraÄı Elden Ele Ä°leri TaÅındı”, BirgĆ¼n, 27 Temmuz 2020, s.13.
[85] Alev CoÅkun, “Otoriter Demokrasi”, Cumhuriyet Kitap, No:1624, 1 Nisan 2021, s.4.
[86] Taha Akyol, Kuvvetler AyrılıÄı Olmayınca - Otoriter Demokrasi (1946-1960), DoÄan Kitap, 2021.
[87] Murat KılıƧ, “Allah, Vatan, Soy, Milli Mukaddesat”: TĆ¼rk MilliyetƧiler DerneÄi (1951-1953), Ä°letiÅim Yay., 2016.
[88] ErtuÄrul MeÅe, KomĆ¼nizmle MĆ¼cadele Dernekleri- TĆ¼rk SaÄında AntikomĆ¼nizmin Ä°nÅası, Ä°letiÅim Yay., 2016.
[89] Ahmet Demirel, Tek Partinin Ä°ktidarı, Ä°letiÅim Yay., 2013;
[90] Ahmet Ä°nsel, “MilliyetƧi-MukaddesatƧı Ä°ktidarın Kƶkenleri”, Cumhuriyet, 15 Kasım 2016, s.11.
[91] Nedim Åener, “Yalanlar Bitti Åifre ĆƶzĆ¼lĆ¼yor”, Posta, 25 Ekim 2017, s.16.
[92] Ali Sirmen, “15 Temmuz’dan Sonra Darbe Olmaz mı?”, Cumhuriyet, 5 EylĆ¼l 2017, s.4.
[93] Henri Lefebvre, Modern DĆ¼nyada GĆ¼ndelik Hayat, Ƨev: IÅın GĆ¼rbĆ¼z, Metis Yay., 1998, s.214.
[94] Mustafa Balbay, “Yeni Gezi: Sandık!”, Cumhuriyet, 30 Mayıs 2021, s.5.
[95] “Ya kimlikƧi Åiddete/ terƶre sarılıp -kiÅiliÄi asıl yok eden- emperyalizmin kuyruÄuna takılmayı/ efendi kƶle iliÅkisini sĆ¼rdĆ¼receksin… Ya da tam baÄımsız TĆ¼rkiye Åiarıyla kimseyi ayrıÅtırmadan Ć¼lkenin insanıyla kucaklaÅacaksın… Bu HDP’nin de yol ayrımıdır.” (Soner YalƧın, “Bir PKK Analizi”, SƶzcĆ¼, 16 Åubat 2021, s.10.)
[96] “15 Temmuz’un Kayıp Silahları”, Cumhuriyet, 11 Åubat 2018, s.5.
[97] Cinayet sanıÄı 15 Temmuz’da daÄıtıldıÄını itiraf etti, Emniyet ‘zimmet kaydı tutmadan daÄıttık’ dedi. O silahlar 1.5 yıldır hĆ¢lĆ¢ aranıyor. 15 Temmuz darbe giriÅiminde TSK’ye ve Emniyet’e ait silahların bazılarının kayıp olduÄu yƶnĆ¼ndeki soru iÅaretleri giderilemedi. Darbe giriÅiminden iki hafta sonra Milli Savunma Bakanı Fikri IÅık “Kayıp mermi ve silah olabilir” dedi. Aynı gĆ¼nlerde Ankara’da iÅlenen bir cinayette kullanılan silah, sivillere satılmayan MP-5 cinsi olunca ve sanık “Bu tabancayı 15 Temmuz darbe gecesi Ankara Emniyet MĆ¼dĆ¼rlĆ¼ÄĆ¼’nĆ¼n ƶnĆ¼nde daÄıtmıÅlardı. Ben de orada almıÅtım” savunmasını yapınca, Ankara ValiliÄi de Ä°l Emniyet MĆ¼dĆ¼rlĆ¼ÄĆ¼’nĆ¼n talimatı ile silah depolarının kırıldıÄını, uzun namlulu silahların ve mĆ¼himmatın personele, kimlikleri kontrol edildikten sonra ama zimmet kaydı tutulmadan verildiÄini aƧıklamıÅtı. AƧıklamada “Hızlı ve etkin karÅı koyulmasını saÄlamak amacıyla, sorumluları beklenmeden, Ä°l Emniyet MĆ¼dĆ¼rlĆ¼ÄĆ¼’nĆ¼n silah depolarının kapılarının kırılarak uzun namlulu silahların ve mĆ¼himmatının personele daÄıtılması talimatını vermiÅtir” ifadeleri kullanılmıÅtı. (“15 Temmuz’da Sivillere DaÄıtılmıÅtı... O Silahlar Nerede?”, Cumhuriyet, 11 Åubat 2018, s.5.)
.JPG)
Yorum Ekle