“Gözleri, körlerin gördüğü karanlığa dalmış!”[2] Başbakan’ın uzay uydusunun atılışını izlemek üzere bir polis ordusuyla birlikte ...
Başbakan’ın uzay uydusunun atılışını izlemek üzere bir polis ordusuyla birlikte geldiği ODTÜ’de patlak veren olaylar; polisin öğrencilere saldırısı, ODTÜ yönetimi ve öğretim elemanlarının bu şiddet karşısında tutum almaları, Emniyet Müdürlüğü’nün olayların sorumluluğunu ODTÜ yönetimine yükleyen -eşi benzeri bulunmaz- bildirisi, Başbakan’ın öğrencilerin yanı sıra ODTÜ yönetimini ve öğrencilerine sahip çıkan öğretim elemanlarına yaylım ateşi, “durumdan vazife çıkartan rektörlerin Başbakan’ın arkasında hizaya dizilmeleri, bunun öğrenci gençlik nezdinde yarattığı tepkiler, YÖK’ün ODTÜ olaylarını “inceleme” kararı… Son zamanlarda Türkiye üniversitelerini derinden sarsan bu olaylar dizisi, YÖK tarafından hazırlanıp başta üniversiteler olmak üzere kamuoyunda “tartışma”ya açtığı yeni “Yükseköğretim Yasası” taslağı üzerinde bir kez daha ve dikkatle durmamızı gerektiriyor. Yükseköğretim Kurulu’nun yasa taslağını gerekçelendirdiği, Kurul’un web sitesinde yer alan “Yeni bir Yükseköğretim Yasasına Doğru”[3] (Eylül 2012) başlıklı 34 sayfalık metnin “ruhu”nu sanırım en iyi, içinde yükseköğrenime ilişkin kritik kavramların kaç kez geçtiğine bakarak kavrayabiliriz. Ben üşenmedim, saydım. Örneğin “bilim özgürlüğü” kavramı metinde üç kez yer almış. “Özerklik” kavramı ise, (tümü “kurumsal özerklik” tamlaması dahilinde) tam altı kez yer alıyor. [Daha da ilginci, “özerklik” kavramının tanımının yasa taslak metninde[4] tanımlanmamış olması. Evet, evet; “Tanımlar” (madde 3) bölümünde yükseköğretimle ilgili hemen her kavrama ilişkin tanıma rastlayabilirsiniz: Açıköğretim, araştırma görevlisi, lisans, öğrenci çalışma yükü, ulusal yeterlilikler çerçevesi, yatay geçiş, vb. vb… ama taslak yasada “kurumsal özerklik”, yasanın “temel ilkeler”i arasında sayılsa da (md. 2); terimin tanımı yasa metninde yer almıyor! Böylelikle yasa metninde geçen kavramın içini keyfî bir biçimde doldurmak, mümkün hâle gelmekte.] Ancak metinde, on ikisi ilk beş sayfada olmak üzere on üç kez geçen sihirli bir sözcük var ki, kanımca taslağın “ne”ye dair olduğu konusunu kuşkuya yer vermeyecek bir tarzda anlatıyor. Bu sözcük, “rekabet”! “Üniversitede rekabetin ne işi var?” diye sorduğunuzu duyar gibi oluyorum. Gerçekten de sporda, iş hayatında vb. vb. “rekabet”… haydi neyse ne de, akademik alanda “rekabet”? Çünkü üniversitelerin iki aslî çıktısı bilim ve eğitim, rekabetin değil, paylaşımın ürünüdür. Öğretim elemanı kendi uzmanlık alanındaki bilgi birikimini öğrencileriyle paylaşır; araştırmacılar araştırmalarını farklı disiplinlerden uzmanların işbirliğiyle gerçekleştirir, bulgularını yayın ve sempozyum vb.lerle birbirlerine aktarır; her yeni bilim inanı kuşağı bir öncekilerin birikimini, aşmak ya da inkâra uğratmak üzere temellük eder… Öğretim faaliyetlerinde de ideal hedef, öğrencilerin hepsinin başarılı olmasıdır; birilerinin öbürküleri elemesi değil. Şu hâlde, tek bir sözcük, yasa taslağının mantığını açığa çıkartmaya yetiyor, aslında: Yeni Yükseköğretim Yasa Taslağı, üniversiteden çok, şirket mantığıyla hazırlanmış. Örneğin, şu ifadelere ne buyrulur? Önümüzdeki yılların bütün dünyada yükseköğretim alanında yoğun bir uluslararasılaşma, kitleselleşme ve kalite rekabetinin yaşanacağı bir zaman dilimi olacağı dikkate alındığında yükseköğretim kurumlarımızın kurumsal olarak daha özerk, rekabete daha açık, daha esnek ve daha güçlü bir biçimde örgütlenebilmesinin önü açılmalıdır. Yükseköğretim kurumlarımızın dünyadaki saygınlıklarının artması, bir yandan bölgesinin zenginliklerinden beslenen diğer yandan dünyayla daha çok bütünleşen bir yapıya kavuşabilmelerine, daha çok ve nitelikli uluslar arası öğrenci ve araştırmacı çekebilmelerine, uluslararası araştırma ve yenilik kapasitesi geliştirebilmelerine ve rekabette daha avantajlı konumlar elde edebilmelerine bağlıdır.”[5] Bir üniversite yasası taslağından çok, şirket tüzüğünü andırmıyor mu? Yeni YÖK [daha doğrusu müjde, ad değişiyor: sanırım bundan böyle Türkiye Yükseköğetim Kanunu’ndan (TYK) söz edeceğiz!] taslağı, Türkiye üniversitelerinin yeniden yapılandırılmasında beş temel amaç ve ilkeyi şöyle saptamakta: 1. Çeşitlilik 2. Kurumsal özerklik 3. Performans değerlendirmesi ve rekabet 4. Malî esneklik ve çok kaynaklı gelir yapısı 5. Kalite güvencesi “ÇEŞİTLİLİK” NE MENEM BİR ŞEY? “Çeşitlilik” kavramı, bir yandan yükseköğrenim kurumlarındaki, üniversite malî girdilerini zenginleştirebilecek program çeşitliliğinin (açık öğretim, ikinci öğretim, uzaktan öğretim, yaşam boyu öğrenim, sertifika programları vb.) yanı sıra, “eğitim ve araştırma üniversiteleri” gibi işlevsel farklılaşmaları, ama daha da önemlisi, vakıf ve kamu üniversitelerinin yanı sıra “özel” ve “yabancı” üniversitelerin kurulmasına olanak sağlayacak tarzda tasarlanmış. Böylelikle bugüne dek Anayasa izin vermediği için kurulamayan “kâr amaçlı” üniversitelere kapı ardına kadar açılacak. (Bu yönde Anayasa değişikliği beklentisi bizatihî yasa taslağı gerekçesinde dile getiriliyor.) Taslakta dile getirilmese de, hazırlayıcıların üniversitelerdeki “kalite sorunu”nu üst sınıf çocuklarına, dünyaca nam salmış üniversitelerin “yerli” şubelerinde dolar bazlı yüksek ücretli diplomalar sağlayarak aşabileceklerini düşündükleri anlaşılıyor. O zaman bu zevat şu soruyu yanıtlamalı: Neden ODTÜ, Hacettepe, Ankara, Ege, İstanbul gibi kamu üniversiteleri dünyanın en iyi üniversiteleri listesinde sürekli yer alırken, ilki kurulalı otuz yıla yakın bir zaman olmasına karşın, “özel üniversite”ye en yakın kurumları oluşturan vakıf üniversitelerinden bir tanesi, sonuncu olarak dahi bu listelere dahil olmuyor?[6] Ya da bir başka soru: neden, A.Ü. Eğitim Fakültesinde yapılan bir doktora çalışmasına göre, kamu üniversitelerinde çalışan öğretim elemanları kurumlarının özerklik ölçeğini 100 üzerinden 70-90 puan arasında değerlendirirken, vakıf üniversitelerinin akademik personeli, kurumlarına aynı ölçekte ancak 50 ila 70 puan vermektedirler?[7] “KURUMSAL ÖZERKLİK” Mİ DEDİNİZ? Yeni yasa taslağının temel ilkelerinden “kurumsal özerklik” ise yasa metninin üniversitelerin yönetimlerinin nasıl oluşacağını düzenleyen maddelerine bakıldığında, “evlere şenlik” bir hâl alıyor. Eylül 1988’de Peru’nun başkenti Lima’da toplanan Dünya Üniversiteler Servisi’nin kabul ettiği Yükseköğretim Kurumlarının Özerkliği ve Akademik Özgürlük Bildirgesi, ya da kısaca Lima Bildirgesi, üniversite özerkliğini tanımlarken bunun “ilgili akademik çevrenin tüm üyelerinin aktif katılımını içeren demokratik bir özyönetimle gerçekleşebileceğini” (md. 19) ve “devletlerin yükseköğretim kurumlarının özerkliğine müdahale etmemekle ve toplumdaki diğer güçlerin müdahalelerini önlemekle yükümlü” (md. 18) olduğunu bildirir. Başbakan’ın bir işareti üzerine ODTÜ yönetimi konusunda inceleme başlatan YÖK’ün hazırladığı bir “Yükseköğrenim Yasası”nın nasıl ve ne denli “özerklikçi” olabileceği sorusu, bir kaya gibi ortada duruyor. Ama biz bu soruyla yetinmeyip, yasa taslağının nasıl bir üniversite yönetim modeli öngördüğüne göz atalım: YÖK’ün yeni taslağında, eski Kurul’un yerine, üniversitelere ilişkin kritik kararları almayı sürdürecek bir “Türkiye Yükseköğretim Kurulu” öngörülmekte. Bu yeni kurulun üyeleri ise, taslağa göre şöyle seçilecek: 5 üye: partilerin temsil oranlarına göre TBMM üyeleri arasından 5 üye: Cumhurbaşkanı tarafından 5 üye: Bakanlar kurulu arasından 6 üye: Rektörler Kurulu tarafından profesörler arasından. Bu duruma göre, TYK’nın 21 üyesinden 15’i, çoğu iktidar partisi yandaşı olmak üzere “siyaset kurumu”nca seçilecektir. “Özerklik” mi dediniz? Hadi canım, sen de! Bitmedi. Yeni yasa taslağı “kurumsallaşmasını tamamlamış” saydığı belli standartları karşılayan devlet üniversitelerinde, üniversiteye ilişkin, rektör ve dekanların seçilmesi dahil belirleyici kararları alma yetisini “üniversite konseyi” adını verdiği bir nev’i “mütevellî heyeti”ne devrederek sözde bir “özerklik” sağlıyor. Bu “konsey” nasıl oluşturulacak, diye soracak olursanız, hemen söyleyeyim. 11 üyelik konseyin: 5 üyesi kadrolu öğretim elemanları (yard. doç, doç., prof.) tarafından; 2 üye Bakanlar Kurulu tarafından; 2 üye TYK tarafından; 1 üye Üniversitenin temayüz etmiş mezunları arasından, önceki dokuz üye tarafından; 1 üye Üniversite’nin bulunduğu ilin vergi rekortmenleri ya da üniversitenin en yüksek bağışçıları arasından, ilk dokuz üye tarafından… seçilerek oluşması öngörülmektedir. Bir başka deyişle, en “özerk” hâliyle devlet üniversitelerini yönetecek olan konseylerin 11 üyesinin yalnızca beşi -o da kadrolu olmak kaydıyla- öğretim üyeleri arasından seçilmektedir. Araştırma görevlileri, öğretim görevleri, uzmanlar, idari personel ve öğrenciler, üniversite yönetiminde en kritik rolü üstlenecek Konsey üyelerinin seçiminde tümüyle dışlanmışlardır. Evet, YÖK, üniversitelerin yönetimini, üçte ikisini iktidar partisinin seçtiği bir Yükseköğretim Kurulu eliyle, yarıdan fazlası öğretim elemanlarının iradesi dışında oluşturulmuş bir konseye tevcih etmektedir. Üstelik de konseyin en az bir üyesinin üniversitenin en büyük bağışçılarından olacağı düşünüldüğünde, üniversitelerde bundan böyle kim(ler)in borusunun öteceğini kestirmek için kahin olmaya gerek var mı? “Özerklik” mi dediniz? Hadi canım sen de! REKABET… REKABET… REKABET… Devam edelim. Taslak gerekçesi, “performans değerlendirmesi ve rekabet” ilkesini akıllara seza bir üslûpla açımlıyor: “Çeşitlilik ve kurumsal özerklik ilkelerini bütünleyen bir diğer ilke ise rekabet imkân ve ortamlarının geliştirilmesidir. Yeni bir yükseköğretim yasası öngörülürken, yapılan tespitlerden biri ülkemiz yükseköğretiminin en önemli sorunlarından birinin mevcut rekabetsizlik ortamı olduğudur. Rekabeti teşvik etmek, yükseköğretim kurumlarının performansı öne çıkaran bir yönetim modeli geliştirmesini zorunlu kılmaktadır. Akademik üretimi merkeze alan bir yapı önerildiği için, akademisyenlerin performansları doğrudan kurumun performansına yansımaktadır. Önerilen bu yapının arkasındaki zihinsel önermelerden biri de, nitelikli öğretim elemanlarının akademik yapının kilit taşları olduğudur. Zira yükseköğretim kurumlarının, bünyelerindeki öğretim elemanlarının akademik başarı puanları üzerinden konumlandırılmaları ve böylelikle Türkiye yükseköğretim alanı içindeki yerlerinin farklılaşabilmesi düşünülmektedir.”[8] Üniversiter alanı piyasa alanına tahvil eden bu “rekabet tutkusu” ise hem istihdamları, hem ücretleri hem de akademik ilerlemeleri “performans”larıa endekslenmiş öğretim elemanlarının başına patlamaktadır. Öncelikle, öğretim elemanlarının alabildiğine “sözleşmelileştirilmesi” aracılığıyla. Yani, provası nicedir araştırma görevlileri için devrede olan “esnek istihdam”ı üniversiteler alanında da kurallaştırarak. İkincisi ise, öğretim elemanlarının ücretlendirilmesi ve akademik yükselmelerini, her üniversite yönetiminin keyfî olarak saptayacağı yayın, proje yürütücülüğü, bilimsel etkinlik, ders/ek ders, danışmanlık vb. kriterlere bağlayarak. Yasa aracılığıyla kendi kaynaklarını yaratmaya “teşvik” edilen üniversitelerin, öğretim elemanlarının performans kriterlerini bu doğrultuda belirlemesi, böylece olağanlaşacaktır. Örneğin, “performans kriterleri” üniversite tanıtım faaliyetinde görev almak, diyelim ki sendikalarda eğitim vermekten daha fazla puan sağlayacak şekilde kurgulanmasına kim ne diyebilir ki? Ya da ilaç sanayi için proje çalışması yürüten bir öğretim elemanı, hem ücretlendirme, hem de akademik yükseltmede başını alıp giderken, diyelim ki Onur Hamzaoğlu Hoca gibi sınaî kirlenmenin halk sağlığı üzerindeki tehditlerini ortaya koyan bir diğer öğretim elemanı, ertesi öğrenim yılında sözleşmesinin yenilenmediğini görebilecektir. Bilimsel araştırmaları ABD merkezli bir hiyerarşi içerisine yerleştiren ve çoğu, ilişkin şirketlerce finanse edilen “alıntı endeksli” dergileri “akademik başarı”nın olmazsa olmazı sayan bir zihniyetle “bilimsel ilerleme”nin ne yöne olacağı sorusu ise, hâlen ortadadır: Bilim, halktan, ezilenlerden yana ve hayatın doğrultusunda mi, yoksa sermayenin talepleri doğrultusunda mı ilerleyecektir, gerçekten? “MALÎ ESNEKLİK”: ÜNİVERSİTENİN PİYASAYA ENTEGRASYONU Ve nihayet, gelelim “malî esneklik” bahsine… Yasa tasarısı, üniversitelerin harç ücretleri, bütçeden aldıkları paylar ve döner sermaye gelirleri olarak saptarken, üniversite yönetimlerinin başarılarını ve kurumsallaşma ölçülerini, onların hazine yardımına başvurmama yetilerinde saptıyor. Bu ise, özellikle yasa taslağının birinci öğretim öğrencilerinden, öğrenimlerini normal süre içerisinde sürdürdükleri müddetçe harç almamayı öngördüğü, ve de bütçeden yükseköğretime ayrılan payın yıllardır yüzde 1’in altında seyrettiği koşullarda, üniversiteleri artan ölçülerde döner sermayelerine, yani hizmetlerinin pazarlanmasına bağımlı kılmaktadır. Bir başka deyişle, üniversitenin bilimsel faaliyetlerinin piyasa taleplerine endekslenmesine yol açmaktadır. Aslına bakılırsa, bu yeni bir olgu değil. YÖK kurulduğundan bu yana, bir yandan üniversiteleri devletin denetimi altına alan, ama bir yandan da “üniversite-sanayi işbirliği” adıyla onları piyasaya açan ikili bir işlev görmektedir. Bu, özellikle TÜSİAD’ın bir “üniversite reformu” öngören 1994 tarihli raporunda net bir biçimde ifadesini bulmaktadır. İzleyen yıllarda her YÖK başkanı yeni bir YÖK tasarısıyla çıktı karşımıza: Gürüz tasarısı; Erkan Mumcu’nun YEK’i; 2007 tasarısı; 2010’daki “mütevelli heyetleri” ihdasını öngören yasa tasarısı… Bunların her biri, nüanslarına karşın ortak bir mantığa dayanmaktaydı: Üniversitelerin piyasaya massolması, piyasa ölçütleri doğrultusunda yeniden yapılandırılması. Bu neo-liberal “dictum”, özellikle II. Dünya Savaşı sonrasında üniversitelere egemen olan kalkınmacı/kamucu anlayışın dönüştürülmesini öngörmekteydi. Yani “kamusal bir hak” olarak, “ulusal kalkınma”nın kadrolarını biçimlendirmeyi hedefleyen, ücretsiz, bilimsel buluşları herkesin kullanımına açık özerk üniversite anlayışının. 1980’li yıllarda yükselen neo-liberal dalga, üniversitenin nasıl bir “kâr” kapısı olduğunu sezinlemekte gecikmeyecekti. Kârın kaynağı çoğuldu: bir yandan üniversiteleri dolduran alt-orta ve orta sınıf gençlerin “müşteri”ye dönüştürülmesinin sağlayacağı olanaklar: öğrenim ücretleri, barınma, yeme-içme, ulaşım, kırtasiye, eğlence… Kapitalist sistem için muazzam bir olanaktı bu. İkinci veçhe, üniversitelerin yararlandığı kamusal kaynakların (binalar, araziler, ormanlar, parklar, laboratuarlar, tekokentler…) özel kullanıma açılmasından sağlanacak gelirlerdi. Üçüncü veçhe ise, üniversitenin bilimsel çıktılarının piyasaya mal olmasıydı: Bir başka deyişle, kamu eliyle oluşturulmuş bina, araştırma mekânı, araç-gereç ve nitelikli personelin, doğrudan özel şirketlerin Ar-Ge faaliyetlerinde istihdamı. Böylelikle neo-liberalizm, üniversite öğrenimi ve bilimin “kamusal bir hizmet” olduğu fikrini imha etmek üzere harekete geçti. Bu dönüşüm süreci, Türkiye’de 1980’lerden, ama daha belirgin bir biçimde TÜSİAD’ın Rapor’undan (1994) beri devam edegelmekte. Böylelikle akademik dil bile dönüşüme uğradı; “özerklik, bilimsel özgürlük, bilimsel başarı, topluma katkı, kampus, öğrenci, not” gibi akademia’nın diline dahil sözcükler yerlerini piyasanın kavramlarına bıraktı: “toplam kalite yönetimi”, “proje”, “performans”, “teknokent”, “müşteri”, “vizyon-misyon”, “kredi transferi sistemi”… Böylelikle, örneğin Bankacılığın diliyle üniversitenin dilini birbirinden ayırt etmek artık bir hayli güçleşti. TÜSİAD’DAN MÜSİAD’A Mevcut taslak, Türkiye üniversitelerinde süregiden bu piyasaya entegrasyon sürecinin AKP iktidarındaki son merhalesini temsil etmekte. Bu süreç adım adım gelişti. İşin ilginç yanı, yeni yasa taslağının bir takım Anayasa değişikliklerini (ya da daha doğru bir deyişle yeni bir Anayasa’yı) varsayacak kertede AKP tasarımlarıyla içli-dışlı olması. YÖK’ün, sitesinde taslağı “akademik camia”nın tartışmasına açtığını ilan ettiği bir aşamada, taslak henüz Meclis’e sevk edilmeden, TÜBİTAK’ın “Girişimci-Yenilikçi Üniversite Endeksi”ni yürürlüğe koyması ise, bir “oldu-bitti”yle karşı karşıya olduğumuzun bir başka göstergesi. TÜBİTAK “Endeksi” üniversitelerin “performans”ını başka şeylerin yanı sıra, gösterdikleri “ekonomik katkı ve ticarîleşme” başarısına göre değerlendirmeyi öngörmekte. Yeni yasa, YÖK-özel sektör-siyasal iktidar arasında çoktan bağlanmış gözüküyor. Bir başka deyişle, TÜSİAD’ın başlattığını MÜSİAD tamamlayacak gibi gözüküyor… YÖK-özel sektör-siyasal iktidar üçlüsünün sefilane tahayyülünün hangi boyutlara varabileceğini ise, taslak gerekçesinde yer alan “Bilgi Lisanslama Ofisleri”ne ilişkin paragrafta görelim: “Ayrıca, Yükseköğretim kurumlarında Bilgi Lisanslama Ofisleri kurulması önerilmektedir. Amaçları arasında, araştırmacıların yapacağı tanıtım faaliyetleri ile bilimsel çalışmaları ticari değeri yüksek konulara yönlendirmek, pazarda ihtiyaç duyulan bilgileri belirleme çalışmalarını yürütmek, araştırma sonunda üretilen bilgilerin ticari potansiyelini belirleme çalışmalarını yürütmek, ticari değeri olan bilgileri fikri mülkiyet kapsamında koruma altına alma çalışmalarını yürütmek, ticari değeri olan bilgilerin kullanıcı kişi, kurum ve kuruluşlara pazarlama, lisanslama veya devir ile transferini yapmak, bilgilerin sanayi şirketlerinde veya AR-GE merkezlerinde ürüne dönüştürülmesi çalışmalarına destek hizmetleri sunmak, bilgilerin satışından elde edilen gelirlerin yönetilmesi konularında faaliyet göstermek sayılabilir.”[9] Niyet bundan daha net ifade edilebilir mi? “Bilimsel araştırmaların sanayi şirketlerinde veya Ar-Ge merkezde ürüne dönüştürülmesini sağlamak… Üniversitenin görevi bu mu olmalı? O zaman başa dönelim. - Eğer bilimin bir avuç şirkete değil de, halka ait olduğunu düşünüyorsak; - Bilimsel faaliyetin aslî amacının yeryüzünde yaşamı ve onun biyolojik ve kültürel çeşitliliğini korumak olduğuna kanîysek; - Yükseköğretimin emekçi kitlelerin, dargelirlilerin hakkı olduğuna inanıyorsak; O zaman bugün yerimiz, ODTÜ’lü öğrencilerin ve öğretim elemanlarının yanı olmalıdır. Üniversitenin piyasa içerisinde, piyasa tarafından massedilmesine ancak (haydi “onların” terimini kullanalım) onun sokaktaki “paydaşları” dur diyebilir. 31 Aralık 2012 18:53:59, Ankara.
N O T L A R
[1] W. Shakespeare. [2] 27 Aralık 2012’de Hacettepe Üniversitesi Biyoloji Topluluğu’nun düzenlediği “Yeni YÖK Yasa Tasarısı” başlıklı söyleşi için hazırlanan metin… Kaldıraç, No:139, Ocak 2013… [3] http://yeniyasa.yok.gov.tr/?page=yazi&c=90&i=104 [4] Yükseköğretim Kanun Taslağı, http://yeniyasa.yok.gov.tr/?page=yazi&c=90&i=105 [5] “Yeni bir Yükseköğretim Yasasına Doğru”, s.2. [6] “Dünyanın en iyilerinden altısı Türkiye’de”, http://www.ntvmsnbc.com/id/25305887/ [7] Öztürk, Sevim. Türkiye’de Üniversite Özerkliğinin Mali, Akademik ve Yönetsel Boyutlarıyla Devlet ve Vakıf Üniversiteleri İçin Betimlenmesi, Doktora Tezi, A.Ü. Eğitim Fakültesi, Danışman: Prof. Dr. L. Işıl Ünal. XXV-243. [8] “Yeni bir Yükseköğretim Yasasına Doğru”, ss.3-4 [9] “Yeni Bir Yükseköğretim Yasasına Doğru”, http://yeniyasa.yok.gov.tr/files/ f4d9443230c3873365 db82f6212617 b1..pdf
.JPG)
Yorum Ekle